Faaliyet AlanlarımızGenel

Batman Haciz Kaldırma Avukatı | Haciz Nasıl Kaldırılır? Güncel Rehber (2025)

Aşık Hukuk Bürosu olarak, Batman haciz kaldırma avukatı arayışınızda ve haciz sorunlarınızın çözümünde yanınızdayız. Haciz, borçlunun hayatını derinden etkileyen, mali ve manevi olarak yıpratıcı olabilen zorlu bir hukuki süreçtir. Halk arasında “borç yiğidin kamçısıdır” denilse de, bu kamçının ağırlığı altında ezilmemek ve hukuki yollarla bu yükü hafifletmek mümkündür. Bu kapsamlı rehber, 2025 yılına ait güncel bilgiler ışığında, haciz nasıl kaldırılır sorusuna yanıt arayacak ve sürecin tüm aşamalarını sizler için aydınlatacaktır. Batman ve Diyarbakır başta olmak üzere Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Türkiye’nin her yerinden müvekkillerimize destek sunmaktayız.

Batman’da Haciz Ne Zaman Kaldırılır?

Haciz, alacaklının yasal yollara başvurarak borçlunun malvarlığına el konulmasını talep etmesiyle başlayan bir süreçtir. Ancak, “her yokuşun bir inişi vardır” misali, usulüne uygun başlatılan bir haczin de sona ermesi ve kaldırılması mümkündür. İcra ve İflas Kanunu (İİK), haczin kaldırılması için borçluya çeşitli imkanlar ve yollar sunmaktadır. Bu yolların bilinmesi, hak kaybı yaşanmaması adına büyük önem taşır.

Haczin kaldırılmasını sağlayan temel durumlar şunlardır: Yasal sürelerin dolması, borcun tamamen ödenmesi veya alacaklının hacizden vazgeçmesi. Bu durumların her biri, farklı usul ve şartlara tabidir. Özellikle Batman gibi ticari hayatın ve tarımsal faaliyetlerin yoğun olduğu bölgelerde, haciz süreçleriyle karşılaşmak ve bu süreçlerden en az zararla çıkmak için bilinçli hareket etmek gerekir.

Yasal Sürelerin Dolmasıyla Haciz Kaldırma (İİK m.106, m.110)

İcra ve İflas Kanunu, alacaklının haczedilen malların satışını istemesi için belirli süreler öngörmüştür. Taşınır mallar (örneğin araç, banka hesabındaki para, makine) için haciz tarihinden itibaren 6 ay içinde, taşınmaz mallar (örneğin ev, arsa, dükkan) için ise haciz tarihinden itibaren 1 yıl içinde alacaklı satış talep etmez ve gerekli satış avansını yatırmazsa, konulan haciz düşer.1 Atalarımızın dediği gibi, “vakit nakittir”; bu söz alacaklı için de geçerlidir. Eğer alacaklı bu yasal süreleri kaçırırsa, haciz yoluyla alacağını tahsil etme hakkını o mal üzerinde kaybedebilir.

Ancak burada çok önemli bir nokta vardır: Haczin yasal sürelerin dolmasıyla düşmesi, kendiliğinden ve otomatik olarak gerçekleşmez. Borçlunun, sürenin dolduğunu gerekçe göstererek ilgili icra dairesine bir dilekçe ile başvurması ve haczin kaldırılmasını talep etmesi şarttır.2 Bu durum, “hak verilmez, alınır” prensibinin icra hukukundaki bir yansımasıdır. Borçlu bu talebi yapmadığı sürece, süre dolmuş olsa bile haciz kayıtlarda görünmeye devam edebilir.

Borcun Ödenmesiyle Haciz Kaldırma

Hacizden kurtulmanın en kesin ve en net yolu, şüphesiz ki borcun tamamının ödenmesidir. Borç aslı, işlemiş faizleri ve takip masrafları dahil olmak üzere tümüyle kapatıldığında, haczin kaldırılması için en güçlü zemin oluşur. “Borç ödenince dert de ödenir” sözü, bu durumu en güzel şekilde özetler. Borcun ödenmesi, alacaklının alacağına kavuşmasını sağladığından, haczin devamı için bir sebep kalmaz.

Alacaklının Talebiyle Haciz Kaldırma

Bazı durumlarda alacaklı, borçlu ile anlaşarak veya kendi insiyatifiyle haczin kaldırılmasını talep edebilir. Alacaklı, icra dairesine başvurarak alacağından feragat ettiğini (vazgeçtiğini) beyan edebilir veya borcu haricen (icra dosyası dışında, elden) tahsil ettiğini bildirerek haczin kaldırılmasını isteyebilir.2 Alacağından feragat durumunda, takip tutarı üzerinden hesaplanacak feragat harcının ödenmesi gerekebilir. Haricen tahsil durumunda ise, yine takip tutarı üzerinden tahsil harcı hesaplanır ve bu harç ödenmedikçe icra müdürlüğü haczi kaldırmaz. Bu harcı kimin ödediği önemli olmamakla birlikte, genellikle borçlu tarafından karşılanır.

Borç Ödendikten Sonra Haciz Nasıl Kaldırılır?

Borcun tamamının ödenmesi, hacizden kurtulma yolunda atılmış en önemli adımdır. Ancak, “iş bilenin, kılıç kuşananın” olduğu gibi, borç ödendikten sonra da sürecin tamamlanması için yapılması gereken bazı resmi işlemler bulunmaktadır. Sadece borcu ödemek, haczin otomatik olarak tüm kayıtlardan silinmesi için yeterli olmayabilir. Bu adımların doğru ve eksiksiz bir şekilde takip edilmesi, ileride yaşanabilecek olası sorunların önüne geçer.

Öncelikle, borcun tamamının ödendiği bilgisi, ilgili icra dosyasına bildirilmelidir.2 Bu bildirim, ödeme dekontları veya alacaklıdan alınacak bir yazı ile desteklenebilir. Ardından, borçlu veya vekili tarafından, haczin konulduğu icra dairesine hitaben “haciz kaldırma talebi” içeren bir dilekçe sunulmalıdır.1 “Söz uçar, yazı kalır” prensibi gereği, bu talebin yazılı olması ve dosyaya girmesi esastır. Dilekçede, borcun ödendiği ve bu nedenle haczin kaldırılması gerektiği açıkça belirtilmelidir.

İcra müdürlüğü, yapılan ödemeyi ve talebi değerlendirerek borcun tamamen kapatıldığını teyit ettikten sonra, haczin kaldırılmasına (fekki) karar verir. Bu karar, haczin konulduğu ilgili kurumlara (örneğin, taşınmaz için Tapu Müdürlüğü’ne, araç için Trafik Tescil Şube Müdürlüğü’ne, banka hesabı için ilgili banka şubesine) bir müzekkere (resmi yazı) ile bildirilir.2 Özellikle e-haciz gibi durumlarda, borcun ödendiğine dair ilgili kurumdan (örneğin Vergi Dairesi, SGK) “borcu yoktur” yazısı alınması ve bu yazının icra dosyasına veya doğrudan ilgili bankaya sunulması gerekebilir.3 Bu adımlar, haczin tüm resmi kayıtlardan temizlenmesini sağlar.

İcra Dairesine Haciz Kaldırma Talebi Nasıl Yapılır?

Haciz kaldırma talebi, borcun ödendiği, yasal sürelerin dolduğu veya alacaklının rızasının olduğu durumlarda, ilgili icra dairesine resmi bir dilekçe ile yapılır. Bu dilekçe, adeta “derdimi anlatacak bir dil” olmalı; yani talebi net, anlaşılır ve hukuki gerekçeleriyle birlikte eksiksiz bir şekilde içermelidir.5 Dilekçenin usulüne uygun hazırlanması, talebin hızlı ve olumlu sonuçlanması açısından kritik öneme sahiptir.

Haciz kaldırma dilekçesinde mutlaka bulunması gereken temel bilgiler şunlardır 5:

  • İlgili İcra Dairesinin Adı ve Dosya Numarası: Talebin hangi dosyayla ilgili olduğunun net bir şekilde belirtilmesi gerekir.
  • Talepte Bulunan Borçlunun Kimlik Bilgileri: Ad, soyad, T.C. kimlik numarası ve güncel adres bilgileri yer almalıdır. Vekil aracılığıyla yapılıyorsa vekilin bilgileri de eklenir.
  • Haczin Kaldırılması Talebi: Dilekçenin konusunun “Haczin Kaldırılması Talebi” olduğu açıkça yazılmalıdır.
  • Haczin Konusu Olan Mal veya Hak: Haciz hangi mal veya hak üzerine konulmuşsa (örneğin, aracın plakası, banka hesap numarası ve şubesi, taşınmazın tapu bilgileri olan ada, parsel numarası) detaylı olarak belirtilmelidir.
  • Haczin Kaldırılma Gerekçesi: Borcun ödenmiş olması, İİK m.106-110 uyarınca yasal sürelerin dolmuş olması, alacaklının feragati gibi haczin kaldırılmasını gerektiren hukuki sebep açıkça ifade edilmelidir.
  • Sonuç ve İstem: Yukarıda belirtilen gerekçelerle haczin kaldırılmasına karar verilmesi ve ilgili kurumlara (Tapu Müdürlüğü, Trafik Tescil, bankalar vb.) haciz fek müzekkeresi yazılması talep edilmelidir.
  • Tarih ve İmza: Dilekçenin düzenlendiği tarih atılmalı ve borçlu veya vekili tarafından imzalanmalıdır.

Haciz kaldırma dilekçesi basit bir işlem gibi görünse de, hukuki terminolojiye hakimiyet ve doğru gerekçelendirme önemlidir. Bu nedenle, örnek dilekçe formatları yol gösterici olsa da, “işi ehline bırakmak” yani bir avukattan profesyonel destek almak, sürecin sorunsuz ilerlemesi ve hak kaybı yaşanmaması için en doğru yaklaşımdır. Bir avukat, duruma özgü en uygun ifadeleri kullanarak talebi güçlendirecek ve gerekli takibi yapacaktır.

Haciz Kaldırma Davası Açmak Gerekir mi?

Her haciz kaldırma işlemi, mahkemede bir dava açılmasını gerektirmez. Çoğu durumda, borcun tamamen ödenmesi, yasal sürelerin dolması (alacaklının satış istememesi) veya alacaklının rızası gibi hallerde, ilgili icra dairesine usulüne uygun bir talep dilekçesi sunmak haczin kaldırılması için yeterlidir.2 Bu noktada “doğru kapıyı çalmak”, yani doğru merciye başvurmak önemlidir. İcra dairesi tarafından idari bir kararla haciz kaldırılabilir.

Ancak, bazı özel durumlarda haczin kaldırılması için mahkeme kararı gerekebilir. Özellikle haciz işlemi usulsüz bir şekilde yapılmışsa, borçlu olunmayan bir borç için haciz uygulanmışsa veya haczedilen malın İcra ve İflas Kanunu’na göre haczedilemeyen mallardan olması gibi durumlarda, borçlunun haklarını korumak için dava yoluna başvurması gerekebilir.2 Bu tür durumlar, genellikle “haksız haciz” veya “usulsüz haciz” olarak nitelendirilir ve bu konular bir sonraki başlıkta daha detaylı ele alınacaktır.

Ayrıca, icra memurunun yaptığı bir işlemin kanuna aykırı olduğu düşünülüyorsa (örneğin, haczedilemez bir malın haczedilmesi, satışın usulsüz yapılması gibi), bu işleme karşı İcra Hukuk Mahkemesi’ne şikayet yoluna başvurulabilir. Şikayet, teknik anlamda bir dava olmasa da, mahkemede görülen ve karara bağlanan bir hukuki yoldur. Dolayısıyla, haciz kaldırma süreci her zaman icra dairesi nezdinde çözülemeyebilir; bazen mahkemelerin müdahalesi zorunlu hale gelebilir.

Batman’da Haksız Haciz Kaldırma Davası

Hukuka aykırı, geçerli bir alacağa dayanmayan veya aslında borçlu olmayan bir kişi hakkında icra takibi başlatılarak malvarlığına el konulması, “haksız haciz” olarak tanımlanır.7 Böyle bir durumla karşılaşmak, mağdur için “Dimyat’a pirince giderken evdeki bulgurdan olmak” gibi büyük bir hayal kırıklığı ve zarara yol açabilir. Haksız haciz, sadece maddi kayıplara değil, aynı zamanda borçlunun ticari itibarına, kişilik haklarına ve manevi dünyasına da ciddi zararlar verebilir.7

Haksız bir hacizle karşı karşıya kalan kişi, sessiz kalmamalı ve yasal haklarını aramalıdır. Türk hukuku, bu tür mağduriyetlerin giderilmesi için çeşitli imkanlar sunmaktadır. Haksız hacze uğrayan kişi, öncelikle haczin kaldırılmasını ve uğradığı zararların tazmin edilmesini talep edebilir. Bu amaçla, Asliye Hukuk Mahkemesi’nde “haksız haciz nedeniyle tazminat davası” açma hakkına sahiptir.7

Bu tür bir davada yetkili mahkeme, haksız fiilin (haczin) meydana geldiği yer mahkemesi, zarar görenin (borçlunun) yerleşim yeri mahkemesi veya davalının (haksız haczi başlatan alacaklının) yerleşim yeri mahkemesidir.7 Dolayısıyla, Batman il sınırları içinde gerçekleşen bir haksız haciz işlemi için Batman Asliye Hukuk Mahkemeleri yetkili olabilir.8 Dava açma süresi de önemlidir; haksız haciz işleminin öğrenildiği tarihten itibaren 2 yıl ve her halükarda işlemin yapıldığı tarihten itibaren 10 yıl içinde bu davanın açılması gerekir.7 Unutulmamalıdır ki, “geç gelen adalet, adalet değildir.”

Haksız haciz nedeniyle açılacak davada, hem maddi zararların (örneğin, haczedilen malın değer kaybı, ticari faaliyetin durması nedeniyle uğranılan kazanç kaybı) hem de manevi zararların (örneğin, itibar kaybı, yaşanan elem ve üzüntü) tazmini talep edilebilir. Ancak, Yargıtay kararlarına göre, manevi tazminata hükmedilebilmesi için genellikle alacaklının haksız haczi başlatırken kötü niyetli olması veya ağır kusurunun bulunması aranmaktadır.7 Haksız haciz iddialarının somut delillerle desteklenmesi ve sürecin bir avukat aracılığıyla yürütülmesi, davanın başarı şansını artıracaktır.

Haciz Kaldırma Masrafları ve 2025 Avukat Ücretleri

Haciz kaldırma süreci, ne yazık ki bazı masrafları da beraberinde getirebilmektedir. “Ucuz etin yahnisi yavan olur” dememek ve beklenmedik maliyetlerle karşılaşmamak için bu süreçte gündeme gelebilecek harç ve ücretler hakkında bilgi sahibi olmakta fayda vardır. Bu maliyetler genel olarak icra harçları ve avukatlık ücretleri olarak iki ana başlıkta toplanabilir.

İcra Harçları (2025)

İcra dairelerinde yapılan işlemler için devlete ödenen bedellere harç denir. Haciz kaldırma sürecinde karşılaşılabilecek bazı temel harçlar ve masraflar şunlardır (2025 yılı için belirtilen miktarlar, ilgili yılın Harçlar Kanunu Genel Tebliği ile güncellenebilir ve yaklaşık değerlerdir):

  • İcraya Başvurma Harcı: İlamlı ve ilamsız icra takiplerinde, takip talebinde bulunan alacaklıdan alınır. Takip sonunda alacaklı haklı çıkarsa bu harç borçluya yükletilir. 2025 yılı için yaklaşık 615,40 TL’dir.10
  • Haciz, Teslim ve Satış Harcı: İcra dairesi dışında gerçekleştirilen her bir haciz, satış ve teslim işlemi için alınır. Bu harç, işlemi talep eden taraftan (genellikle alacaklı) tahsil edilir. 2025 yılı için yaklaşık 1.445 TL’dir.10
  • Tahsil Harcı: Borcun icra dairesine ödenmesi durumunda, ödeme aşamasına göre değişen oranlarda alınır. Örneğin, ödeme veya icra emri tebliği üzerine hacizden önce ödenen paralardan %4,55; hacizden sonra ve satıştan önce ödenen paralardan %9,10 oranında tahsil harcı alınır.10 Bu harç genellikle borçluya yansıtılır.
  • Müzekkere Posta Masrafı: Taşınmaz üzerindeki haczin kaldırılması için Tapu Müdürlüğü’ne veya banka haczi için ilgili bankaya gönderilecek haciz fek müzekkeresinin posta masrafı da borçludan talep edilebilir.2

Avukatlık Ücretleri (2025)

Haciz kaldırma sürecinin karmaşıklığı ve yasal prosedürlerin hassasiyeti göz önüne alındığında, bir avukattan profesyonel destek almak genellikle en sağlıklı yoldur. Avukatlık ücreti, avukat ile müvekkil arasında serbestçe kararlaştırılır. Ancak, Türkiye Barolar Birliği (TBB) tarafından her yıl Resmi Gazete’de yayımlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi, alınabilecek en düşük vekalet ücretini belirler ve bu tarifenin altında bir ücret kararlaştırılamaz.12

2025 yılı Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre haciz kaldırma ile ilgili olabilecek bazı örnek asgari ücretler şöyledir (Bu ücretler KDV hariç olup, davanın veya işin niteliğine göre değişiklik gösterebilir) 13:

  • Büroda sözlü danışma (ilk bir saate kadar): 3.500 TL
  • Her türlü dilekçe yazılması (ihtarname, haciz kaldırma talep dilekçesi vb.): 4.500 TL
  • İcra Dairelerinde yapılan ve konusu para olmayan veya para ile değerlendirilemeyen takipler için: 6.000 TL
  • İcra Mahkemelerinde takip edilen dava ve duruşmalı işler (örneğin, şikayet başvuruları, borca veya imzaya itirazın kaldırılması davaları): 12.000 TL

Ankara Barosu gibi bazı barolar, kendi bölgeleri için tavsiye niteliğinde ücret çizelgeleri yayımlayabilmektedir. Örneğin, Ankara Barosu’nun 2025 yılı tavsiye niteliğindeki ücret çizelgesinde İcra Mahkemesi’nin görevine giren davalar için 52.250 TL gibi bir ücret öngörülebilmektedir.19 Batman Barosu’nun da yerel bir tavsiye tarifesi bulunabilir; ancak her durumda TBB tarafından belirlenen asgari ücret tarifesi bağlayıcı alt sınırı oluşturur. Aşık Hukuk Bürosu, Batman ve çevresindeki müvekkillerine, davanın ve işin özelliklerini dikkate alarak adil ve şeffaf bir ücretlendirme politikası sunmayı ilke edinmiştir.

Aşağıdaki tablo, 2025 yılı için bazı temel haciz kaldırma masraflarını ve asgari avukatlık ücretlerini özetlemektedir:

2025 Yılı Temel Haciz Kaldırma Masrafları ve Asgari Avukatlık Ücretleri

Masraf Kalemi Tutar/Oran (2025 Yaklaşık) Açıklama İlgili Mevzuat/Kaynak
İcraya Başvurma Harcı 615,40 TL Alacaklı öder, borçluya yansıtılabilir. Maktu harçtır. Harçlar Kanunu 10
Haciz, Teslim ve Satış Harcı 1.445 TL İcra dairesi dışındaki her bir işlem için. İşlemi talep eden öder. Maktu harçtır. Harçlar Kanunu 10
Tahsil Harcı (Hacizden Önce Ödeme) %4,55 Borcun, ödeme emri tebliği üzerine hacizden önce ödenen kısmından alınır. Nispi harçtır. Harçlar Kanunu 10
Tahsil Harcı (Hacizden Sonra, Satıştan Önce Ödeme) %9,10 Borcun, hacizden sonra ve satıştan önce ödenen kısmından alınır. Nispi harçtır. Harçlar Kanunu 10
Avukatlık Büroda Sözlü Danışma (İlk 1 Saat) 3.500 TL (Asgari) TBB Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi. TBB AAÜT 2025 14
Avukatlık Dilekçe Yazımı (Haciz Kaldırma Talebi vb.) 4.500 TL (Asgari) TBB Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi. TBB AAÜT 2025 14
Avukatlık İcra Mahkemesi Davası (Duruşmalı İşler) 12.000 TL (Asgari) TBB Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi. TBB AAÜT 2025 14

Bu tablo, genel bir fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır. Her somut olayda masraflar ve ücretler farklılık gösterebilir. Detaylı bilgi ve duruma özel maliyet hesabı için bir avukata danışmak en doğru yoldur.

Haciz Kaldırmak İçin Kaç Gün Sürem Var?

Haciz ve icra takibi süreçlerinde “zamanlama her şeydir.” Kanunda öngörülen yasal sürelerin kaçırılması, telafisi güç veya imkansız hak kayıplarına yol açabilir. Bu nedenle, bir icra takibi veya haciz işlemiyle karşılaşıldığında, ilgili sürelere dikkat etmek ve zamanında gerekli adımları atmak hayati önem taşır. “Akan su yosun tutmaz” misali, hak arama sürecinde de aktif ve zamanında hareket etmek gerekir.

Haciz kaldırma ve icra süreçleriyle ilgili bazı önemli süreler şunlardır:

  • Genel İtiraz Süresi (Ödeme Emrine İtiraz): Borçluya bir ödeme emri veya icra emri tebliğ edildiğinde, bu emre karşı itiraz süresi genellikle tebliğ tarihinden itibaren 7 gündür.4 Bu süre içinde borca, faize veya yetkiye itiraz edilmezse, takip kesinleşir ve alacaklı haciz işlemlerine geçebilir.
  • Haczin Kaldırılması İçin Satış İsteme Süreleri (Alacaklı Tarafından): Alacaklının, haczedilen taşınır malların satışını hacizden itibaren 6 ay içinde, taşınmaz malların satışını ise hacizden itibaren 1 yıl içinde istemesi gerekir. Bu süreler içinde satış istenmez ve gerekli avans yatırılmazsa, konulan haciz düşer (ancak borçlunun talebiyle kaldırılır).1
  • Haksız Haciz Nedeniyle Tazminat Davası Açma Süresi: Haksız bir haciz işlemi nedeniyle tazminat davası açma süresi, haksız haciz işleminin öğrenildiği tarihten itibaren 2 yıl ve her halükarda haksız işlemin gerçekleştiği tarihten itibaren 10 yıldır.7
  • Aşkın Haciz Şikayeti Süresi: Borcu karşılayacak miktardan fazla malın haczedilmesi (aşkın haciz) durumunda, bu durumun öğrenildiği tarihten itibaren 7 gün içinde İcra Hukuk Mahkemesi’ne şikayette bulunulabilir.20
  • İstihkak İddiası Süresi: Haczedilen malın borçluya değil de üçüncü bir kişiye ait olduğu iddiası (istihkak iddiası) varsa, haczi öğrenen üçüncü kişi veya alacaklı, öğrendiği tarihten itibaren 7 gün içinde istihkak davası açabilir veya icra dairesine itirazda bulunabilir.

Bu süreler hak düşürücü nitelikte olup, kaçırılması durumunda ilgili hakkın kullanımı mümkün olmayabilir. Bu nedenle, bir haciz durumuyla karşılaşıldığında vakit kaybetmeden bir hukuk uzmanına danışmak, olası hak kayıplarının önüne geçilmesi açısından en doğru adımdır.

Haczedilemeyen Mallar Nelerdir?

İcra ve İflas Kanunu (İİK) madde 82 ve devamı maddelerinde, borçlunun ve ailesinin asgari yaşam standartlarını korumak ve ekonomik varlığını tamamen yitirmesini önlemek amacıyla “haczedilemeyen mallar ve haklar” düzenlenmiştir.22 Kanun koyucu, “can boğazdan gelir” anlayışıyla, borçlunun temel ihtiyaçlarını karşılayan bazı eşyaların ve hakların hacizden muaf tutulmasını sağlamıştır. Bu düzenlemeler, alacaklının alacağını tahsil etme hakkı ile borçlunun insanca yaşama hakkı arasında bir denge kurmayı amaçlar.

Başlıca haczedilemeyen mal ve haklar şunlardır 22:

  • Devlet Malları ve Özel Kanunlarla Haczi Yasaklananlar: Devletin kamu hizmetine tahsis edilmiş malları ile özel kanunlarda açıkça haczedilemeyeceği belirtilen mallar haczedilemez.
  • Borçlu ve Ailesi İçin Lüzumlu Eşyalar: Borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile bireyleri için zorunlu olan, mütevazı bir yaşam sürdürmeye yetecek miktardaki eşyalar. Örneğin, yatak, yorgan, yastık, giysiler, buzdolabı, çamaşır makinesi, ocak, fırın, oturma grubu, masa, sandalyeler gibi (her birinden birer adet ve lüks sayılmayacak, fahiş değerde olmayanlar).
  • Mesleği İcra İçin Gerekli Aletler: Borçlunun ve ailesinin geçimini sağladığı mesleğini veya sanatını icra edebilmesi için zorunlu olan alet, edevat ve kitapları (örneğin, bir terzinin dikiş makinesi, bir tamircinin alet takımı, bir avukatın bilgisayarı ve mesleki kitapları).
  • Borçlunun Haline Münasip Evi: Borçlunun ve ailesinin barınması için zorunlu olan, sosyal durumuna ve ihtiyaçlarına uygun (mütevazı) bir ev. Ancak, evin değeri, borçlunun haline münasip bir ev bedelinden fazla ise, ev satılarak borçluya haline münasip bir ev alacak kadar para bırakılır, kalanı alacaklıya ödenir. Bu kuralın uygulanması somut olayın özelliklerine göre değişir.
  • Maaşın veya Ücretin Bir Kısmı: Borçlunun maaşının, ücretinin veya emekli aylığının tamamı haczedilemez. Genellikle en fazla dörtte biri (‘ü) haczedilebilir. Ancak, nafaka alacakları için bu oran uygulanmaz, nafaka borcu önceliklidir ve daha yüksek oranda kesinti yapılabilir.
  • Öğrenci Bursları ve Bazı Sosyal Yardımlar: Devlet tarafından verilen öğrenci bursları, bazı sosyal yardım ve aylıklar (örneğin, 65 yaş aylığı) haczedilemez.
  • Manevi Tazminat Alacakları: Kişilik haklarının ihlali nedeniyle hükmedilen manevi tazminat alacakları, başkasına devredilmedikçe veya miras yoluyla intikal etmedikçe haczedilemez.
  • Evcil Hayvanlar: Hayvanları Koruma Kanunu gereğince, ticari amaç güdülmeksizin bakılan ev hayvanları haczedilemez.
  • Tarım Arazisi ve Aletleri (Çiftçi Borçlu İçin): Borçlu çiftçi ise, kendisinin ve ailesinin geçimi için zorunlu olan tarım arazisi, çift hayvanları, tarım aletleri ve tohumluk gibi mallar belirli koşullarda haczedilemez.

Haczedilemeyen mallar listesi ve koşulları detaylı olup, her somut olayda ayrıca değerlendirilmelidir. Bir malın haczedilip haczedilemeyeceği konusunda tereddüt yaşanması halinde, bir avukattan görüş almak faydalı olacaktır. Aşağıdaki tablo, sıkça karşılaşılan haczedilemeyen bazı mal ve hakları özetlemektedir:

Sıkça Karşılaşılan Haczedilemeyen Mal ve Haklar

Mal/Hak Türü Açıklama/Koşullar Dayanak (İİK Md. 82 Bendi veya Özel Kanun)
Lüzumlu Ev Eşyaları Borçlu ve ailesi için zorunlu, mütevazı yaşam standardına uygun, fahiş değerli olmayan (örneğin yatak, buzdolabı, ocak, koltuk – birer adet) İİK m.82/1-3 23
Mesleki Aletler Borçlunun mesleğini sürdürebilmesi için gerekli olan alet, edevat, kitaplar (ekonomik faaliyet bedeni çalışmaya dayanıyorsa) İİK m.82/1-4 23
Haline Münasip Ev Borçlunun ve ailesinin barınması için zorunlu, sosyal durumuna uygun ev (değeri çok yüksekse bedelinden bir kısmı ayrılarak satılabilir) İİK m.82/1-12 23
Maaş/Ücret (Kısmi Haciz) Genellikle en fazla ‘ü haczedilebilir (nafaka alacakları hariç) İİK m.83 23
Öğrenci Bursları Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunca verilen burs-kredi ve nakdî yardımlar İİK m.82/1-13; 5102 S.K. m.4 23
Devlet Malları Kamu hizmetine tahsis edilmiş mallar İİK m.82/1-1 22
İlama Bağlı Nafaka Alacağı Mahkeme kararıyla hükmedilmiş nafaka alacakları Özel Kanunlar 22 (İİK m.83’te ilama bağlı olmayan nafakaların kısmen haczi düzenlenir, ilama bağlı olanlar genellikle haczedilemez kabul edilir)
Evcil Hayvanlar Ticari amaç güdülmeksizin bakılan ev hayvanları Hayvanları Koruma Kanunu m.5 22

Bu liste sınırlı olmayıp, İcra ve İflas Kanunu’nda ve diğer özel kanunlarda başka haczedilemezlik durumları da düzenlenmiştir.

Batman’da Haciz Kaldırma İçin Avukat Şart mı?

Türk hukuk sisteminde, haciz kaldırma işlemleri de dahil olmak üzere birçok hukuki süreçte kişilerin kendilerini temsil etme hakkı bulunmaktadır. Dolayısıyla, kanunen haciz kaldırma sürecinde bir avukat tutma zorunluluğu yoktur. Ancak, “akıl akıldan üstündür” atasözünde de ifade edildiği gibi, hukuki süreçlerin karmaşıklığı, yasal terimlerin ve prosedürlerin özel bilgi gerektirmesi nedeniyle uzman bir avukatın rehberliği büyük fark yaratabilir.24

Haciz kaldırma süreci, sadece bir dilekçe vermekten ibaret olmayıp, doğru hukuki gerekçelerin sunulması, yasal sürelerin titizlikle takip edilmesi, olası itirazlara karşı hazırlıklı olunması ve ilgili kurumlarla doğru iletişimin kurulması gibi pek çok detayı içerir. Bir avukatın bu süreçteki rolü ve sağlayacağı faydalar şunlardır 12:

  • Doğru Hukuki Yolun Belirlenmesi: Avukat, somut durumunuzu analiz ederek haczin kaldırılması için en uygun ve en hızlı hukuki yolu belirler.
  • Sürecin Hızlandırılması: Usulüne uygun ve eksiksiz başvurularla işlemlerin gereksiz yere uzamasını engeller.
  • Dilekçe ve Belgelerin Usulüne Uygun Hazırlanması: Haciz kaldırma talebi, itiraz veya şikayet dilekçelerini hukuki terminolojiye uygun ve ikna edici bir şekilde hazırlar, olası hak kayıplarının önüne geçer.
  • Alacaklı veya Vekiliyle Müzakere: Gerekli durumlarda alacaklı veya alacaklı vekili ile borcun yapılandırılması, ödeme koşullarının iyileştirilmesi veya haczin kaldırılması konusunda müzakereler yürütebilir.29
  • Haksız veya Usulsüz İşlemlere Karşı Etkili Mücadele: Haksız veya usulsüz bir hacizle karşılaşıldığında, gerekli itirazları yapar, şikayet yoluna başvurur veya tazminat davası açarak haklarınızı en etkili şekilde savunur.
  • Yerel Uygulamalara Hakimiyet: Özellikle Batman, Diyarbakır gibi Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde faaliyet gösteren ve yerel icra daireleri ile mahkemelerin uygulamalarına hakim bir avukat, süreci daha etkin ve verimli bir şekilde yönetebilir.

Sonuç olarak, avukat tutmak yasal bir zorunluluk olmasa da, haciz gibi ciddi sonuçları olabilecek bir hukuki süreçte profesyonel destek almak, hem maddi hem de manevi olarak daha az yıpranmanızı sağlar ve haklarınıza tam olarak kavuşmanıza yardımcı olur. Aşık Hukuk Bürosu, Batman ve çevresindeki müvekkillerine, haciz kaldırma ve icra hukukuyla ilgili tüm konularda deneyimli avukat kadrosuyla profesyonel hukuki destek sunmaktadır.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Haciz kaldırma süreciyle ilgili olarak müvekkillerimizden ve danışanlarımızdan sıkça aldığımız bazı sorular ve bunlara ilişkin kısa yanıtlar aşağıda sunulmuştur. Bu yanıtlar genel bilgilendirme amaçlı olup, her somut olayın kendi özel koşulları çerçevesinde bir avukat tarafından değerlendirilmesi esastır.

Haciz kalktıktan sonra ne olur?

Haciz kalktığı zaman, haciz konulan mal veya hak üzerindeki hukuki kısıtlama sona erer. Borçlu, artık bu malını veya hakkını serbestçe kullanabilir, üzerinde tasarrufta bulunabilir (örneğin satabilir, kiralayabilir). Banka hesaplarına konulan blokeler kaldırılır ve hesaptaki paraya erişim yeniden sağlanır. “Güneş balçıkla sıvanmaz” misali, borç ödendiğinde veya haciz yasal yollarla kaldırıldığında, haklar yeniden tesis edilir. Ancak, haczin kaldırıldığına dair kararın ilgili resmi sicillere (Tapu Sicili, Trafik Tescil Kayıtları, banka kayıtları vb.) işlendiğinden ve haciz şerhinin silindiğinden emin olmak önemlidir. Gerekirse ilgili kurumlardan teyit alınmalıdır.

E-Devlet’te haciz nasıl kontrol edilir?

Günümüzde birçok resmi işlem gibi, hakkınızda bir icra takibi veya haciz olup olmadığını da E-Devlet Kapısı üzerinden kolayca sorgulayabilirsiniz. “Tedbir, tevekkülden evladır” anlayışıyla, düzenli olarak kontrol yapmak faydalı olabilir. E-Devlet üzerinden haciz sorgulama adımları genellikle şöyledir 31:

  1. E-Devlet Girişi: www.turkiye.gov.tr adresine T.C. kimlik numaranız ve E-Devlet şifreniz ile giriş yapınız.31
  2. Arama Yapma: Giriş yaptıktan sonra ana sayfadaki arama çubuğuna “İcra Dosyası Sorgulama” yazınız.
  3. Hizmet Seçimi: Çıkan sonuçlar arasından Adalet Bakanlığı’na ait “İcra Dosyası Sorgulama” hizmetini seçiniz.31 Bu hizmet üzerinden adınıza açılmış aktif veya kapanmış icra dosyalarını görebilirsiniz.
  4. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) Borçları İçin Sorgulama: Eğer vergi borcu, SGK primi gibi kamu alacaklarından kaynaklı bir e-haciz durumu söz konusu ise, yine E-Devlet üzerinden Gelir İdaresi Başkanlığı’nın sunduğu “Banka Hesaplarına Uygulanan Elektronik Haciz Sorgulama (e-haciz Banka/Araç)” veya benzeri hizmetler aracılığıyla da sorgulama yapabilirsiniz.31

Bu sorgulamalar, genel bir bilgi edinmenizi sağlar. Dosyanın detayları, borç miktarı gibi konularda daha ayrıntılı bilgi için UYAP Vatandaş Portal üzerinden sorgulama yapmanız veya ilgili icra dairesiyle iletişime geçmeniz gerekebilir.31

Haciz süresi dolunca ne olur?

İcra ve İflas Kanunu’na göre, alacaklının haczedilen malların satışını istemesi için belirli süreler vardır. Bu süreler, taşınır mallar için hacizden itibaren 6 ay, taşınmaz mallar için ise hacizden itibaren 1 yıldır.1 Eğer alacaklı bu süreler içinde satış talep etmez ve gerekli satış avansını yatırmazsa, o mal üzerindeki haciz düşer.

Ancak, burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus, haczin bu sürelerin dolmasıyla kendiliğinden, otomatik olarak kalkmamasıdır. Borçlunun, sürenin dolduğunu gerekçe göstererek ilgili icra dairesine bir dilekçe ile başvurması ve haczin kaldırılmasını (fekkedilmesini) talep etmesi zorunludur.2 Yani, “armut piş, ağzıma düş” mantığıyla hareket etmemek, hakkın tesisi için aktif bir talepte bulunmak gerekir. Talep üzerine icra müdürlüğü durumu değerlendirir ve haczin kaldırılmasına karar verebilir.

Bankaya konan haciz nasıl kaldırılır?

Banka hesabına veya bankadaki diğer alacaklara (örneğin mevduat) konulan haczin kaldırılması için genellikle aşağıdaki yollar izlenir:

  1. Borcun Ödenmesi: En temel yol, icra takibine konu olan borcun tamamının (asıl alacak, faiz, masraflar dahil) ödenmesidir. Borç ödendikten sonra, icra dairesine ödemenin yapıldığına dair belgelerle birlikte haciz kaldırma talebinde bulunulur.1
  2. Yasal Sürenin Dolması: Banka hesabındaki paranın (taşınır mal hükmünde olduğu için) haczedilmesinden itibaren alacaklı 6 ay içinde paranın dosyaya gönderilmesini talep etmezse, haciz düşer. Bu durumda da borçlunun icra dairesine başvurarak haczin kaldırılmasını istemesi gerekir.1
  3. İcra Dairesinin Kararı: Talep üzerine icra dairesi, durumu değerlendirir ve haczin kaldırılmasına karar verirse, ilgili banka şubesine bir müzekkere (resmi yazı) göndererek haczin kaldırılması talimatını verir.1
  4. E-Hacizlerde Özel Durum: Özellikle kamu alacakları (vergi, SGK primi vb.) nedeniyle uygulanan elektronik hacizlerde (e-haciz), borç ödendikten sonra ilgili kamu kurumundan (örneğin Vergi Dairesi, SGK) “borcu yoktur” yazısı alınması ve bu yazının icra dosyasına veya doğrudan bankaya sunulması, haczin kaldırılmasını hızlandırabilir veya sağlayabilir.3 “Doğru hesap Bağdat’tan döner” ama eksik veya yanlış yapılan bir işlem, sürecin uzamasına neden olabilir.

Tapu üzerindeki haciz nasıl kaldırılır?

Taşınmaz mallar (ev, arsa, dükkan vb.) üzerine konulan haczin tapu sicilinden kaldırılması için izlenmesi gereken adımlar şunlardır:

  1. Borcun Ödenmesi veya Yasal Sürenin Dolması: Ya icra dosyasına konu borcun tamamı ödenmeli ya da haciz tarihinden itibaren 1 yıl içinde alacaklı tarafından taşınmazın satışı talep edilmemiş ve satış avansı yatırılmamış olmalıdır.2
  2. İcra Dairesine Talep: Yukarıdaki şartlardan biri gerçekleştikten sonra, borçlu veya vekili tarafından ilgili icra dairesine tapu üzerindeki haczin kaldırılması (fekki) için bir dilekçe ile başvurulur.5 Dilekçede taşınmazın tapu bilgileri (ada, parsel vb.) ve haczin kaldırılma gerekçesi açıkça belirtilmelidir.
  3. İcra Dairesinin Kararı ve Müzekkere: İcra dairesi talebi uygun bulursa, haczin kaldırılmasına karar verir. Bu karar, ilgili Tapu Müdürlüğü’ne hitaben yazılan bir haciz fek müzekkeresi ile bildirilir.2
  4. Tapu Harcı ve Masraflar: Tapu sicilinde haciz şerhinin terkini (silinmesi) için gerekli olabilecek tapu harcı ve müzekkerenin Tapu Müdürlüğü’ne gönderilmesi için gereken posta masrafları genellikle borçludan talep edilir.2 “Emanet ata binen tez iner” derler, ancak bu süreçte bazı masrafların karşılanması gerekebilir.

Tapu üzerindeki haczin kaldırılması işlemi, mülkiyet hakkı üzerindeki önemli bir kısıtlamayı ortadan kaldırdığı için titizlikle takip edilmelidir.

Haciz kaldırma süreci, hukuki bilgi ve doğru adımların atılmasını gerektiren, zaman zaman karmaşık olabilen bir süreçtir. Aşık Hukuk Bürosu olarak, başta Batman ve Diyarbakır olmak üzere Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve tüm Türkiye’deki müvekkillerimize bu zorlu yolda profesyonel rehberlik ve avukatlık hizmeti sunmaktayız. Unutmayın ki, “yalnız taş duvar olmaz.” Haklarınızı tam anlamıyla korumak, süreci en az zararla atlatmak ve en doğru çözüme ulaşmak için bir hukuk uzmanından destek almak her zaman en sağlıklı ve güvenli yoldur.

Ücretsiz ilk danışma için tıklayınız: https://g.co/kgs/4HxEPKc

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu