Meraya Tecavüz Suçu (TCK m. 154)

Toplum hayatında bireylerin malvarlığı haklarının korunması esastır. Bu haklar, kişilerin mülkiyetlerinde bulunan taşınmazlar üzerinde özgürce tasarruf etmelerini ve bu mallardan yararlanmalarını sağlar. Türk Ceza Kanunu (TCK) m. 154, kişilerin bu haklarını ihlal eden “hakkı olmayan yere tecavüz” suçunu düzenlemektedir. Bu suç, başkasına ait bir taşınmaza veya eklentisine, köy merası, yayla, sulak gibi ortak kullanıma ayrılmış yerlere tecavüz veya suların mecrasını değiştirmek suretiyle işlenebilir 1.

Suçun Unsurları

• Fail: Herhangi bir gerçek veya tüzel kişi hakkı olmayan yere tecavüz suçunun faili olabilir.
• Mağdur: Suçun mağduru, taşınmaz malın veya eklentisine tecavüz edilen gerçek veya tüzel kişidir. Köy merası, yayla gibi yerlere tecavüz halinde ise mağdur köy tüzel kişiliğidir 2.
• Maddi Unsur: Suçun maddi unsuru, failin başkasına ait taşınmaz mal veya eklentilerini malikmiş gibi tamamen veya kısmen işgal etmesi, sınırlarını değiştirmesi veya bozması veya hak sahibinin bunlardan kısmen de olsa yararlanmasına engel olmasıdır 3. Köy merası, harman yeri, yol ve sulak gibi yerlere tecavüz halinde ise suçun maddi unsuru, bu yerleri kısmen veya tamamen zapt etmek, bunlar üzerinde tasarrufta bulunmak veya sürüp ekmektir 4. Suların mecrasını değiştirme halinde ise suçun maddi unsuru, kamuya veya özel kişilere ait suların mecrasını değiştirmektir 5.
• Manevi Unsur: Suçun manevi unsuru kasttır. Fail, başkasına ait bir taşınmaza tecavüz ettiğinin bilincinde olmalıdır.

Suçun Cezası

Hakkı olmayan yere tecavüz suçu, TCK m. 154/1’e göre, suçtan zarar görenin şikayeti üzerine, 6 aydan 3 yıla kadar hapis ve 1000 güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır 6. Köy merası, yayla, sulak gibi yerlere tecavüz halinde de aynı cezalar uygulanır 1. Suların mecrasını değiştirme halinde de yine aynı cezalar uygulanır 5.

Yargıtay Kararları

Yargıtay, hakkı olmayan yere tecavüz suçu ile ilgili birçok karar vermiştir. Bu kararlardan bazıları şunlardır:

• Meraya Ev Yapma Suçu: Sanığın köylünün ortak kullanımında bulunan meraya ev temeli attığı olayda, Yargıtay 8. Ceza Dairesi, sanığın hakkı olmayan yere tecavüz suçundan mahkum edilmesi gerektiğine karar vermiştir 2.
• Köy Yoluna Tecavüz Suçu: Sanığın köy yoluna duvar yaparak tecavüzde bulunduğu olayda, Yargıtay 8. Ceza Dairesi, sanığın hakkı olmayan yere tecavüz suçundan mahkum edilmesi gerektiğine karar vermiştir 2.
• Köy Boşluğuna Tecavüz Suçunda Mağdur: Yargıtay 8. Ceza Dairesi, köy boşluğuna tecavüz suçunun mağdurunun köy tüzel kişiliği olduğunu ve suçtan doğrudan zarar görme olasılığı bulunmayan hazine vekili ve belediye temsilcisinin bu suçtan açılan davaya katılma hakkı bulunmadığına karar vermiştir 2.

Hakkı olmayan yere tecavüz suçu, kişilerin mülkiyet haklarını ihlal eden önemli bir suçtur. Bu suçun cezası, hapis ve adli para cezasıdır. Yargıtay kararları, bu suçun unsurlarının ve cezalandırılmasının belirlenmesinde emsal teşkil etmektedir.

1. Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçu ve Cezası – Avukat Mehmet GENÇ, erişim tarihi Aralık 23, 2024, https://avmehmetgenc.com/hakki-olmayan-yere-tecavuz-sucu-ve-cezasi
2. Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçu ve Cezası – Avukat Baran Doğan, erişim tarihi Aralık 23, 2024, https://barandogan.av.tr/blog/ceza-hukuku/hakki-olmayan-yere-tecavuz-sucu-cezasi-nedir.html
3. Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçu (TCK m.154) – Av. İrem Bike Demirhan, erişim tarihi Aralık 23, 2024, https://irembikedemirhan.com/hakki-olmayan-yere-tecavuz-sucu-tck-m-154/
4. HAKKI OLMAYAN YERE TECAVÜZ (TCK 154, 167 VE 168) – Akbaş Hukuk Bürosu, erişim tarihi Aralık 23, 2024, https://www.akbashukuk.com.tr/hakki-olmayan-yere-tecavuz-tck-154-167-ve-168/
5. TCK Madde 154 Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçu – Avukat Baran Doğan, erişim tarihi Aralık 23, 2024, https://barandogan.av.tr/blog/mevzuat/tck-madde-154-hakki-olmayan-yere-tecavuz-sucu.html
6. irembikedemirhan.com, erişim tarihi Aralık 23, 2024, https://irembikedemirhan.com/hakki-olmayan-yere-tecavuz-sucu-tck-m-154/#:~:text=Hakk%C4%B1%20Olmayan%20Yere%20Tecav%C3%BCz%20Su%C3%A7unun%20Cezas%C4%B1,-Hakk%C4%B1%20olmayan%20yere&text=K%C3%B6yl%C3%BCn%C3%BCn%20ortak%20yararlanmas%C4%B1na%20terk%20edilen,kadar%20adli%20para%20cezas%C4%B1%20verilecektir.