Uyuşturucu veya uyarıcı madde suçlarında, maddenin türü, verilecek cezanın belirlenmesinde önemli bir rol oynar. Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 188. maddesinin 4. fıkrası, bu konuyu düzenlemektedir. Bu makalede, TCK 188/4 maddesini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
TCK 188/4 Nedir?
TCK 188/4, uyuşturucu veya uyarıcı maddenin türüne göre verilecek cezayı düzenler [18]. Maddeye göre, eroin, kokain, morfin, bazmorfin, sentetik kannabinoid ve türevleri, sentetik katinon ve türevleri, sentetik opioid ve türevleri veya amfetamin ve türevleri olması durumunda, TCK 188/1, 188/2 ve 188/3’te belirtilen cezalar yarı oranında artırılır.
Uyuşturucu ve Uyarıcı Madde Türleri
Uyuşturucu ve uyarıcı maddeler, insan vücudu üzerinde farklı etkilere sahip olan kimyasal maddelerdir. Bu maddeler, genellikle merkezi sinir sistemini etkileyerek, kişinin algısını, duygu durumunu ve davranışlarını değiştirir. Uyuşturucu ve uyarıcı maddeler, bağımlılık yapıcı özelliklere sahip olabilir ve uzun süreli kullanımları ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
TCK 188/4’te ceza artırımına neden olan uyuşturucu ve uyarıcı maddeler şunlardır:
- Eroin: Afyondan elde edilen güçlü bir uyuşturucu maddedir.
- Kokain: Koka bitkisinden elde edilen uyarıcı bir maddedir.
- Morfin: Afyondan elde edilen ağrı kesici bir maddedir.
- Bazmorfin: Morfinin kimyasal olarak değiştirilmiş bir formudur.
- Sentetik kannabinoidler: Esrarın etkisini taklit eden kimyasal maddelerdir.
- Sentetik katinonlar: Khat bitkisinden elde edilen uyarıcı maddelerdir.
- Sentetik opioidler: Afyonun etkisini taklit eden kimyasal maddelerdir.
- Amfetaminler: Uyarıcı etkiye sahip kimyasal maddelerdir.
Bu maddelerin yanı sıra, esrar, ecstasy, LSD gibi birçok farklı uyuşturucu ve uyarıcı madde bulunmaktadır. Bu maddelerin etkileri ve tehlikeleri farklılık göstermektedir.
Ceza Artırımının Gerekçesi
Bazı uyuşturucu ve uyarıcı maddeler, diğerlerine göre daha tehlikeli ve bağımlılık yapıcıdır. Bu maddeler, insan sağlığına daha fazla zarar verir ve toplum güvenliği açısından daha büyük risk oluşturur. Bu nedenle, yasa koyucu, bu maddelerin imali, ticareti veya kullanılması halinde verilecek cezaları artırmıştır.
Yargıtay Kararları
Yargıtay, TCK 188/4 ile ilgili birçok karar vermiştir. Bu kararlar, maddenin uygulanmasına ve cezanın belirlenmesine yönelik önemli ipuçları sunmaktadır 1. Örneğin, Yargıtay 10. Ceza Dairesi’nin bir kararında, uyuşturucu maddenin eroin olduğunun tespit edilmesi halinde, TCK 188/4 uyarınca ceza artırımı yapılması gerektiği vurgulanmıştır.
Örnekler
- Bir kişi, 100 gram eroin ticareti yapmaktan yakalanırsa, TCK 188/3’e göre 10 yıldan az olmamak üzere hapis cezası ile cezalandırılır. Ancak, eroin TCK 188/4’te sayılan maddelerden biri olduğu için cezası yarı oranında artırılarak 15 yıldan az olmamak üzere hapis cezasına çarptırılır.
- Bir kişi, kullanmak için metamfetamin imal ederse, TCK 188/2’ye göre 10 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Metamfetamin, amfetamin türevi olduğu için TCK 188/4 kapsamında değerlendirilir ve cezası yarı oranında artırılarak 15 yıldan 22 yıl 6 aya kadar hapis cezasına çarptırılır.
Sonuç
TCK 188/4, uyuşturucu veya uyarıcı madde suçlarında maddenin türüne göre ceza artırımı öngören önemli bir maddedir. Bu madde, toplum sağlığını ve güvenliğini koruma amacıyla, tehlikeli ve bağımlılık yapıcı maddelerin imal ve ticaretini caydırmayı hedeflemektedir. Yargıtay kararları, maddenin uygulanmasına ve cezanın belirlenmesine yönelik önemli bilgiler sunmaktadır.
Alıntılanan çalışmalar
- UYUŞTURUCU VE UYARICI MADDE İMALİ, TİCARETİ VE KULLANIMI SUÇLARI (TCK 188, 190, 191 VE 192) – Akbaş Hukuk Bürosu, erişim tarihi Aralık 23, 2024, https://www.akbashukuk.com.tr/uyusturucu-ve-uyarici-madde-imal-ve-ticareti-sucu-tck-188-190-ve-192/
