Silah Kaçakçılığı ve Ticareti: 6136 Sayılı Kanun Madde 12’nin Ağır Yaptırımları
Silah Kaçakçılığı
Yasadışı silahların toplum güvenliği üzerindeki yıkıcı etkisi, maalesef ülkemizin de yüzleştiği acı bir gerçektir. Küçük bir anlaşmazlığın ölümcül bir trajediye dönüşmesinde veya organize suç örgütlerinin faaliyetlerini sürdürmesinde ruhsatsız silahların rolü büyüktür.1 Bu tehlikenin farkında olan kanun koyucu, 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun ile ateşli silahların ve benzeri aletlerin kontrol altına alınmasını amaçlamıştır.4 Bu kanun, silahlarla ilgili çeşitli eylemleri düzenlerken, bazı fiilleri özellikle ağır yaptırımlara bağlamıştır.
Bu makalede, 6136 sayılı Kanun’un belki de en ciddi sonuçları doğuran hükümlerinden bazılarına, yani 12. maddenin 1., 2. ve 5. fıkralarında tanımlanan suçlara odaklanacağız. Bu fıkralar, basit ruhsatsız silah bulundurma veya taşımadan (ki bu fiiller genellikle Kanun’un 13. maddesi kapsamında değerlendirilir 5) çok daha ağır nitelikteki eylemleri, yani silah kaçakçılığı, ticareti, bu suçların toplu halde işlenmesi ve özellikle tehlikeli kabul edilen silahların veya çok sayıda silahın söz konusu olduğu durumları ele almaktadır. Bu suçların unsurları nelerdir, kanun hangi cezaları öngörmektedir ve yüksek mahkemeler bu hükümleri nasıl yorumlamaktadır? Gelin, bu önemli konuları halkımızın anlayabileceği bir dille, hukuki gerçeklikten kopmadan inceleyelim. Zira bu suçlar, yalnızca failleri için değil, tüm toplum için ciddi tehditler oluşturmaktadır.
Silah Kaçakçılığı ve Ticareti: Kanunun En Ağır Hali (Madde 12/1)
6136 sayılı Kanun’un 12. maddesinin ilk fıkrası, silah kaçakçılığı ve ticaretinin temel çerçevesini çizmektedir. Bu fıkraya göre 4:
“Bu Kanun kapsamına giren ateşli silahlarla bunlara ait mermileri;
- a) Ülkeye sokan veya sokmaya kalkışan veya bunların ülkeye sokulmasına aracılık eden,
- b) (…) yurt içinde yapan,
- c) Ülkeye sokulmuş ve yurt içinde yapılmış olan ateşli silahları veya mermileri bir yerden diğer bir yere taşıyan veya yollayan veya taşımaya bilerek aracılık eden,
- d) Satan veya satmaya aracılık eden veya bu amaçlarla bulunduranlar,
beş yıldan on iki yıla kadar hapis ve beş yüz günden beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.”
Bu madde, oldukça geniş bir yelpazedeki yasadışı faaliyetleri kapsamaktadır. Basitçe ifade etmek gerekirse, kanuna aykırı olarak ateşli silahları veya bunlara ait mermileri Türkiye’ye sokmak, sokmaya çalışmak, başkalarının sokmasına yardım etmek, Türkiye’de yasadışı olarak üretmek, bu şekilde ülkeye girmiş veya ülkede yapılmış silahları/mermileri bir yerden başka bir yere taşımak, göndermek, bu taşımaya bilerek aracılık etmek, satmak, satılmasına aracılık etmek veya tüm bu sayılan amaçlarla bulundurmak suçtur.4
Burada kritik nokta, eylemin arkasındaki ticari amaç veya silahların yayılmasına hizmet etme kastıdır. Yargıtay kararlarında da sıklıkla vurgulandığı üzere, bu madde kişisel kullanım veya ihtiyaçtan kaynaklanan tekil bulundurma, taşıma veya satın alma eylemlerinden (Madde 13) ayrılır.5 Madde 12/1, silahların yasadışı yollarla piyasaya sürülmesini, dağıtılmasını ve bu yolla kamu güvenliğinin tehlikeye atılmasını hedef alan daha organize ve tehlikeli fiilleri cezalandırmayı amaçlar. Kanun, sadece ana failleri değil, aynı zamanda bu suç zincirindeki “aracılık edenleri” ve silahları bu yasadışı amaçlarla “bulunduranları” da aynı derecede sorumlu tutarak, tüm tedarik zincirini hedef almaktadır.4
Bu suçun yaptırımı oldukça ağırdır: 5 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası ve bununla birlikte 500 günden 5000 güne kadar adlî para cezası öngörülmüştür.1 Adlî para cezası, mahkeme tarafından belirlenen gün sayısı ile kişinin ekonomik durumuna göre tespit edilen günlük miktarın (genellikle 20 TL ile 100 TL arası) çarpılmasıyla hesaplanan bir para cezasıdır.4 Bu suçla ilgili olarak ayrıca, suçta kullanılan silahların ve suçtan elde edilen gelirlerin müsaderesi, yani devlet tarafından zorla alınması da söz konusudur.11
TDK Güncel Türkçe Sözlük Anlamı:
Müsadere: (isim, hukuk, eskimiş) Zor alım.
Bu terim, hukuk dilinde, suç işlenmesinde kullanılan veya suçtan elde edilen eşya ya da maddi değerlerin, mahkeme kararıyla devlet mülkiyetine geçirilmesini ifade eder. Silah kaçakçılığı ve ticareti suçlarında ele geçirilen silahlar, mermiler ve bu faaliyetlerden kazanılan paralar genellikle müsadere edilir.
Suçu Birlikte İşlemek Cezayı Artırır mı? (Madde 12/2)
Kanun, silah kaçakçılığı veya ticareti suçunun tek başına işlenmesi ile birden fazla kişi tarafından işlenmesi arasında bir ayrım yapmaktadır. 6136 sayılı Kanun’un 12. maddesinin ikinci fıkrası bu durumu düzenler 4:
“Birinci fıkrada yazılı suçları (…) iki veya daha çok kişinin birlikte işlemeleri halinde, failler hakkında sekiz yıldan on beş yıla kadar hapis ve bin günden on bin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.”
Bu fıkra, 12/1’de sayılan yasadışı ithal, imal, nakil, satış gibi eylemlerin, iki veya daha fazla kişi tarafından birlikte gerçekleştirilmesi durumunda cezanın artırılacağını belirtmektedir.1 Buradaki önemli ayrım, bu birlikte hareketin, suç işlemek amacıyla kurulmuş organize bir suç örgütünün faaliyeti çerçevesinde olmamasıdır. Eğer eylem bir suç örgütü kapsamında işlenirse, ceza 12. maddenin 3. fıkrasına göre daha da ağırlaşacaktır.9
12/2 fıkrasının uygulanabilmesi için, Yargıtay kararlarında da belirtildiği gibi, failler arasında salt olay yerinde bulunmaktan öte, bir “eylem, fikir ve menfaat birliği” olması aranır.10 Yani, kişilerin suçu işlemek üzere ortak bir iradeyle hareket etmeleri ve genellikle ortak bir çıkar beklentisi içinde olmaları gerekir. Bu durumun ispatı, savcılık makamı için bazen zorlayıcı olabilir ve somut deliller gerektirir.5
Suçun bu şekilde toplu olarak işlenmesi halinde ceza miktarı önemli ölçüde artmaktadır: 8 yıldan 15 yıla kadar hapis ve 1000 günden 10000 güne kadar adlî para cezası öngörülmüştür.4 Bu, kanun koyucunun, suçun birden fazla kişi tarafından işlenmesini, tek başına işlenmesine göre daha tehlikeli gördüğünü ve caydırıcılığı artırmayı hedeflediğini göstermektedir. Hukuk sistematiği içinde, bireysel suç < toplu suç < organize suç şeklinde bir ağırlıklandırma yapıldığı görülmektedir.4
“Nitelikli Silah” ve “Vahim Miktar”: Cezayı Katlayan Durumlar (Madde 12/5 ve İlgili Fıkralar)
6136 sayılı Kanun’un 12. maddesi, silah kaçakçılığı ve ticareti suçlarında cezayı ağırlaştıran başka faktörleri de dikkate alır: suçta kullanılan silahların cinsi (niteliği) ve miktarı. Kanun, bazı silahları yapıları ve etkileri itibarıyla daha tehlikeli kabul ederken, çok sayıda silahın ticaretinin yapılmasını da ayrıca cezalandırır.
Öncelikle, “Nitelikli Silah” kavramını anlamak gerekir. Bu kavram, 12. maddenin 4. fıkrasında tanımlanır (odak noktamız 12/5 olsa da, tanım 12/4’tedir). Buna göre, ateşli silahın; tüfek olması, seri ateşli (kısa sürede çok sayıda ve etkili biçimde mermi atabilen tam otomatik) olması, dürbünlü tabanca olması veya benzeri özellikte olması (örneğin susturucu takılmış silahlar) halinde silah “nitelikli” kabul edilir.1 Bir silahın bu kategoriye girip girmediği, Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Polis Laboratuvarları tarafından yapılan inceleme ve raporla belirlenir.14 Eğer suç, bu tür nitelikli bir silahla (sayısı fark etmeksizin, tek bir adet bile olsa) işlenirse, 12. maddenin 4. fıkrası uyarınca faile verilecek temel ceza (12/1, 12/2 veya 12/3’e göre belirlenen) yarı oranında artırılır.1
Şimdi, odak noktamız olan 12. maddenin 5. fıkrasına gelelim 4:
“Dördüncü fıkrada sayılan ateşli silahlar veya mermilerin miktar bakımından vahim olması halinde birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda yazılı cezalar bir kat artırılır.”
Bu fıkra, en ağır ceza artırımını öngören durumlardan birini düzenler. Uygulanması için iki şartın bir arada bulunması gerekir:
- Suça konu silahların “nitelikli silah” olması (yani 12/4’te tanımlanan tüfek, otomatik silah, dürbünlü tabanca vb. olması).
- Bu nitelikli silahların miktarının “vahim” olması.
Peki, nitelikli silahlar için “vahim miktar” ne anlama gelir? Yargıtay, istikrarlı içtihatlarıyla bu konuda net bir ölçüt belirlemiştir: Nitelikli silahlar söz konusu olduğunda, 10 adetten fazla silah “vahim miktar” olarak kabul edilir.1
Eğer bu iki şart (nitelikli silah + 10 adetten fazla) birlikte gerçekleşirse, 12/5 fıkrası devreye girer ve faile 12/1, 12/2 veya 12/3’e göre verilecek olan temel ceza bir kat artırılır, yani ikiye katlanır.1 Bu durum, özellikle suçun toplu halde (12/2) veya örgüt faaliyeti (12/3) çerçevesinde işlenmesi halinde, failleri on yıllarca sürebilecek hapis cezalarıyla karşı karşıya bırakabilir.
Karşılaştırma yapmak gerekirse; nitelikli olmayan (standart tabanca gibi) silahların “vahim miktar” sayılması için Yargıtay genellikle 20 adetten fazla olma kriterini arar 1 ve bu durumda ceza artırımı 12/4 uyarınca sadece yarı oranındadır.4 Dolayısıyla, 12/5 fıkrası, özellikle tehlikeli kabul edilen silahların (tüfek, otomatik silah vb.) çok sayıda (10’dan fazla) ticaretini veya kaçakçılığını yapmayı, kanunun en ağır şekilde cezalandırdığı eylemlerden biri haline getirmektedir. Bu, kanun koyucunun ve yargının, bu tür silahların yayılmasındaki tehlikeyi ne kadar ciddi gördüğünün açık bir göstergesidir.1 Bu tür davalarda, silahların sınıflandırılmasına ilişkin Kriminal raporları büyük önem taşır ve savunma stratejileri açısından kritik olabilir.14
Kanun Uygulamada Nasıl Karşımıza Çıkıyor? Örnek Olaylar
Kanun maddeleri ve Yargıtay kararları soyut görünebilir. 6136 sayılı Kanun’un 12. maddesinin 1., 2. ve 5. fıkralarının pratikte nasıl durumları kapsadığını daha iyi anlamak için, Batman gibi bölgelerde yaşanmış olabilecek, kimlik bilgileri içermeyen ancak gerçekçi kurgusal olaylara göz atalım:
- Örnek Olay 1 (Madde 12/1 – Nakil ve Ticari Amaç):
Maddi sıkıntı yaşayan Ahmet, tanıdığı bir silah satıcısının teklifini kabul eder. Teklif, Suriye sınırından yasadışı yollarla getirildiği anlaşılan ve bir otomobilin gizli bölmelerine saklanmış 5 adet ruhsatsız tabancayı, Batman’dan alıp Diyarbakır’daki başka bir kişiye teslim etmektir. Ahmet, yolda jandarma tarafından yapılan rutin bir kontrolde yakalanır. Arabada silahlar bulunur. Ahmet silahları satmayacağını, sadece taşıdığını söylese de, silahların sayısı, gizlenme şekli ve başkasına teslim edilecek olması, eylemin kişisel kullanım amaçlı olmadığını, yasadışı silahların nakledilmesi suretiyle ticari amaca hizmet ettiğini gösterir. Bu durumda Ahmet, 6136 sayılı Kanun’un 12/1. maddesi uyarınca silah ticareti suçundan yargılanacaktır.5 - Örnek Olay 2 (Madde 12/2 – Toplu İşleme):
Batman’ın bir ilçesinde yaşayan Hasan ve Mehmet, kolay yoldan para kazanmak için yasadışı silah ticaretine girmeye karar verirler. Ortak paralarıyla, yasadışı yollarla temin ettikleri 3 adet tam otomatik tüfeği (nitelikli silah) satın alırlar. Amaçları, bu tüfekleri kendi çevrelerinde daha yüksek fiyata satmaktır. Polis, aldıkları bir istihbarat üzerine yaptığı takip ve telefon dinlemeleri sonucunda 10, Hasan ve Mehmet’i silahları bir depoda saklarken suçüstü yakalar. Burada, iki kişinin ortak bir amaç (silah satıp kar elde etmek) doğrultusunda birlikte hareket etmesi söz konusudur. Eylemleri organize bir suç örgütü faaliyeti kapsamında olmasa da, 12/1’deki suçu iki kişi birlikte işledikleri için haklarında 6136 sayılı Kanun’un 12/2. maddesi uygulanacak ve daha ağır bir ceza ile karşı karşıya kalacaklardır.5 - Örnek Olay 3 (Madde 12/5 – Nitelikli Silah ve Vahim Miktar):
Emniyet güçleri, uzun süredir takip ettikleri bir şebekeye yönelik olarak Batman’da bir sanayi sitesindeki depoya baskın düzenler. Depoda yapılan aramada, çuvallar içine gizlenmiş 15 adet Kalaşnikof (AK-47) tipi uzun namlulu tüfek ve çok sayıda mermi ele geçirilir. Deponun sahibi Ali gözaltına alınır. Ele geçirilen Kalaşnikof tüfekler, 6136 sayılı Kanun’a göre “nitelikli silah” statüsündedir.5 Sayıları (15 adet) ise Yargıtay’ın belirlediği “vahim miktar” eşiği olan 10 adedin üzerindedir.5 Ali’nin bu silahları satmak amacıyla depoladığına dair deliller de bulunduğundan (örneğin, alıcılarla yapılan görüşme kayıtları), Ali hakkında 6136 sayılı Kanun’un 12/1 (ticari amaçla bulundurma) ve buna ek olarak 12/5 (nitelikli silahların vahim miktarda olması) hükümleri uygulanarak, temel cezası ikiye katlanacaktır.5
Bu örnekler, kanunun soyut metinlerinin gerçek hayattaki yansımalarını göstermektedir. Silahın sayısı, niteliği, failin amacı ve eylemin tek başına mı yoksa başkalarıyla birlikte mi işlendiği gibi faktörler, suçun vasfını ve cezasını doğrudan etkilemektedir.
Yüksek Mahkeme Kararları Işığında Madde 12
Bir kanun maddesinin ne anlama geldiğini tam olarak kavramak için, sadece metni okumak yeterli değildir. Yargıtay (Türkiye’nin en üst düzey temyiz mahkemesi) ve Bölge Adliye Mahkemeleri (BAM), kanunların yorumlanması ve ülke genelinde tutarlı bir şekilde uygulanmasında kilit rol oynarlar. 6136 sayılı Kanun’un 12. maddesi de Yüksek Mahkemeler tarafından çeşitli kararlarda yorumlanmış ve uygulamanın sınırları çizilmiştir. Özellikle 12/1, 12/2 ve 12/5 fıkralarıyla ilgili bazı önemli içtihatlar şunlardır:
- Ticaret Kastı (12/1) vs. Kişisel İhtiyaç (Madde 13) Ayrımı: Yargıtay Ceza Genel Kurulu ve ilgili Ceza Daireleri, birçok kararında 12. maddedeki “ticaret” veya “kaçakçılık” suçlarının oluşabilmesi için failin ticari amaçla hareket ettiğinin veya eylemin silahların yayılmasına ve tehlikenin artmasına hizmet ettiğinin kanıtlanması gerektiğini vurgulamıştır. Örneğin, maddi sıkıntı nedeniyle sahip olduğu tek bir ruhsatsız silahı satan kişinin eylemi, genellikle 12/1 kapsamında silah ticareti olarak değil, kişisel ihtiyaca dayalı bireysel satış olarak değerlendirilip daha hafif cezalar öngören 13/1 kapsamında cezalandırılmıştır.5 Ancak, failin çok sayıda silahla yakalanması, silahları gizleme yöntemi, istihbarat bilgileri veya dinleme kayıtları gibi deliller ticari kasıt veya yayma amacı olduğunu gösteriyorsa, 12/1 hükmü uygulanmaktadır.5
- Toplu İşleme (12/2) Şartları: Suçun iki veya daha fazla kişi tarafından işlenmesi halinde cezanın 12/2’ye göre artırılabilmesi için, Yargıtay failler arasında “eylem, fikir ve menfaat birliği” arar.10 Sadece aynı olayda birden fazla kişinin bulunması yeterli değildir; suçu işlemek üzere önceden veya olay sırasında bir anlaşma ve işbirliği içinde olduklarının kanıtlanması gerekir. Örneğin, iki kişinin anlaşarak birlikte silah alıp satması 12/2 kapsamına girebilirken 5, bir kişinin çaldığı silahı diğerine satması durumunda, eylemler ayrı ayrı değerlendirilebilir.5 Batman Ağır Ceza Mahkemesi’nin bir kararında olduğu gibi, telefon dinleme kayıtları toplu işleme iddiasını desteklemek için kullanılabilmektedir, ancak bu delillerin de somut ve yeterli olması aranır.10 Yeterli delil bulunamadığında, toplu işleme suçlaması düşebilir ve failler bireysel olarak (örneğin 12/1’den) yargılanabilir.5
- Nitelikli Silah ve Vahim Miktar (12/5) Yorumu: Yargıtay, 12/5 fıkrasının uygulanması için kritik olan “vahim miktar” kavramını, özellikle nitelikli silahlar (tüfek, otomatik silah vb.) açısından netleştirmiştir. İstikrarlı kararlara göre, nitelikli silahların sayısı 10’dan fazla ise “vahim miktar” şartı gerçekleşmiş sayılır ve ceza 12/5 uyarınca bir kat (ikiye) artırılır.1 Eğer sayı 10 veya daha az ise, 12/5 uygulanmaz; ancak silah nitelikli olduğu için 12/4 uyarınca cezada yarı oranında artırım yine de yapılır.5 Yargıtay ayrıca, eğer 12/5 fıkrası (yani hem nitelikli silah hem de vahim miktar durumu) uygulanıyorsa, ayrıca 12/4’ten dolayı miktar veya nitelik sebebiyle ikinci bir artırım yapılamayacağını belirtmiştir; 12/5’teki artırım zaten bu durumu kapsamaktadır.5
- Mühimmat: Yargıtay, sadece ateşli silahların değil, bunlara ait mermilerin yasadışı ithali, nakli veya ticaretinin de 12/1 kapsamında değerlendirilebileceğini kabul etmektedir.5 Ancak, kişinin ruhsatlı silahına ait yasal yollarla edindiği mermileri satmaya teşebbüs etmesi, eğer ticari bir boyut kazanmamışsa, her zaman 12/1 kapsamına girmeyebilir.5
Bu kararlar, 6136 sayılı Kanun’un 12. maddesinin uygulanmasında somut olayın özelliklerinin, failin kastının ve ele geçirilen delillerin ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Yargı pratiği, kanunun lafzı kadar, onun nasıl yorumlandığıyla da şekillenmektedir.1
Karşılaştırmalı Tablo: Madde 12 Fıkralarına Genel Bakış
Aşağıdaki tablo, 6136 sayılı Kanun’un 12. maddesinin odaklandığımız 1., 2. ve 5. fıkralarını ana hatlarıyla karşılaştırmaktadır:
Fıkra (Clause) | Suçun Tanımı (Brief Description) | Temel Unsurlar (Key Elements) | Ceza (Penalty) | Örnek Durum (Example Scenario) |
12/1 | Silah/Mühimmat Kaçakçılığı/Ticareti (Yasadışı İthal, İmal, Nakil, Satış) | Ticari amaç/Yayma kastı, Yasadışılık | 5-12 yıl hapis + 500-5000 gün adli para | Sınır ötesinden yasadışı tabanca getirip satmak amacıyla depolamak |
12/2 | Suçun Toplu İşlenmesi (Örgüt Dışı) | 12/1’deki fiillerin 2+ kişi tarafından, ortak amaçla işlenmesi (eylem, fikir, menfaat birliği) | 8-15 yıl hapis + 1000-10000 gün adli para | İki kişinin anlaşarak yasadışı silahları bir şehirden diğerine kar amacıyla taşıması |
12/5 | Nitelikli Silahların Vahim Miktarda Ticareti/Kaçakçılığı | Nitelikli silah (Tüfek, otomatik vb.), Vahim Miktar (>10 adet), 12/1, 12/2 veya 12/3’teki fiiller | 12/1, 12/2 veya 12/3’e göre belirlenen cezanın 1 kat artırımı (İkiye katlanması) | 15 adet Kalaşnikof tüfeği satmak amacıyla bulundurmak ve nakletmek |
Not: Bu tablo özet niteliğindedir. Her olayın kendi özgün koşulları içinde değerlendirilmesi gerekir. 1
Başlıca Uygulama Alanları ve Pratik Bilgiler
6136 sayılı Kanun’un 12. maddesinde düzenlenen ağır suçlar (özellikle 1., 2. ve 5. fıkralar), genellikle belirli bağlamlarda karşımıza çıkmaktadır:
- Organize Suç Faaliyetleri: Silah kaçakçılığı ve ticareti, sıklıkla organize suç örgütlerinin temel faaliyet alanlarından biridir. Bu örgütler, silahları hem kendi suç faaliyetlerinde kullanmak hem de başka suç gruplarına veya kişilere satarak gelir elde etmek amacıyla büyük ölçekli kaçakçılık ve ticaret yapabilirler.1 Bu durum genellikle 12. maddenin örgütlü suçları düzenleyen 3. fıkrasını gündeme getirse de, örgüt bağlantısı ispatlanamayan ancak organize nitelik taşıyan büyük çaplı eylemler de 12/1, 12/2 ve 12/5 kapsamında değerlendirilebilir.
- Yasadışı İmalathaneler: Ülke içinde, özellikle belirli bölgelerde kurulan atölyelerde yasadışı olarak ateşli silah üretimi yapılması da 12/1 kapsamında cezalandırılan bir eylemdir.4
- Sınır Kaçakçılığı: Türkiye’nin coğrafi konumu, onu uluslararası silah kaçakçılığı güzergahları üzerinde bir transit veya hedef ülke haline getirebilmektedir.2 Sınırlardan yasadışı yollarla silah ve mühimmat sokulması veya sokulmaya çalışılması, 12/1’in en temel uygulama alanlarındandır.5
- İnternet ve Sosyal Medya Üzerinden Satış: Teknolojinin gelişimiyle birlikte, yasadışı silah ticaretinin internet ve sosyal medya platformları üzerinden yapıldığı vakalar da artmaktadır. Bu tür satışlar ve aracılık faaliyetleri de 12. madde kapsamındadır.19
- Mühimmat Ticareti: Kanun sadece silahları değil, bunlara ait mermileri de kapsar. Büyük miktarlarda merminin yasadışı ticareti veya kaçakçılığı da 12. madde uyarınca cezalandırılır.5
Bu suçlarla ilgili bilinmesi gereken bazı önemli pratik bilgiler şunlardır:
- Şikayete Tabi Değildir: Bu suçlar, kamu düzenini ve güvenliğini doğrudan tehdit ettiği için takibi şikayete bağlı değildir. Yani, bir mağdurun şikayeti olmasa bile, savcılık suçun işlendiğine dair bilgi veya şüpheye ulaştığında re’sen (kendiliğinden) soruşturma başlatır.5 Şikayetten vazgeçme, davayı düşürmez.6
- Zamanaşımı Süresi: Bu suçlar için öngörülen dava zamanaşımı süresi genellikle 15 yıldır.5 Bu, suçun işlenmesinden itibaren 15 yıl içinde dava açılmazsa veya açılan dava bu süre içinde sonuçlandırılmazsa, ceza davasının düşeceği anlamına gelir (ağırlaştırıcı hallerde bu süre uzayabilir 18).
- Görevli Mahkeme: 6136 sayılı Kanun’un 12. maddesi kapsamındaki suçlara bakmakla görevli mahkeme, suçun işlendiği yerdeki Ağır Ceza Mahkemesi’dir.5 Bu, davanın ciddiyetini ve karmaşıklığını gösterir.
- HAGB ve Erteleme Uygulanmaz: Bu suçlar için öngörülen hapis cezalarının alt ve üst sınırları yüksek olduğundan, mahkumiyet durumunda genellikle Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) veya Cezanın Ertelenmesi gibi lehe kurumların uygulanması mümkün değildir.4
Bu prosedürel noktalar, hukuk sistemimizin 6136 sayılı Kanun’un 12. maddesindeki fiilleri ne kadar ciddi gördüğünü ve bu suçlarla mücadeledeki kararlılığını ortaya koymaktadır.5
Haklarınızı Bilin ve Hukuki Süreçte Yalnız Kalmayın
Görüldüğü üzere, 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun’un 12. maddesinin 1., 2. ve 5. fıkralarında tanımlanan suçlar, Türk Ceza Hukuku sistemindeki en ağır yaptırımlara tabi fiiller arasında yer almaktadır. Silah kaçakçılığı, ticareti, bu suçların toplu halde işlenmesi veya nitelikli silahların vahim miktarda söz konusu olması, failleri için uzun yıllar sürecek hapis cezaları ve ciddi adli para cezaları anlamına gelmektedir. Bu suçlardan alınan mahkumiyetlerin sonuçları, kişinin hayatını geri dönülmez bir şekilde etkileyebilir.
Bu tür davaların karmaşıklığı göz ardı edilmemelidir. Bir eylemin basit bir ruhsatsız silah bulundurma mı, yoksa ticari amaçlı bir fiil mi olduğunun tespiti; ele geçirilen silahların Kriminal laboratuvarlarca “nitelikli” olarak sınıflandırılıp sınıflandırılmayacağı 14; birden fazla failin olduğu durumlarda “toplu işleme” kastının varlığının ispatı gibi konular, detaylı hukuki bilgi ve tecrübe gerektirir. Davalarda telefon dinleme kayıtları, teknik takip bilgileri, tanık beyanları gibi pek çok farklı delil türü titizlikle incelenir.10
Bu nedenle, 6136 sayılı Kanun’un 12. maddesi kapsamında bir soruşturma veya kovuşturma ile karşı karşıya kalan kişilerin, haklarını tam olarak bilmeleri ve hukuki süreci tek başlarına yürütmeye çalışmamaları hayati önem taşımaktadır. Bu alanda, özellikle 6136 sayılı Kanun uygulamaları ve Ağır Ceza Mahkemeleri’ndeki 5 yargılama usulleri konusunda deneyimli bir hukuk profesyonelinden destek almak, adil bir yargılanma hakkının korunması ve etkili bir savunma stratejisi geliştirilmesi açısından en doğru yaklaşım olacaktır. Unutmayın, hukuki süreçlerde doğru bilgi ve doğru temsil, en temel güvencenizdir.
Alıntılanan çalışmalar
- Silah Ticareti ve Kaçakçılığı Suçu Cezası – Avukat Görkem Demircan, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://www.avukatgorkemdemircan.com/ceza-hukuku/silah-ticareti-ve-kacakciligi-sucu-cezasi/
- 6136 SAYILI YASA ÇERÇEVESİNDE SİLAH (MÜHİMMAT) KAÇAKÇILIĞI VE TİCARETİ SUÇUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ – Hukuki Haber, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://www.hukukihaber.net/6136-sayili-yasa-cercevesinde-silah-muhimmat-kacakciligi-ve-ticareti-sucunun-degerlendirilmesi
- “Toplumumuzda Bireysel Silahlanmanın Nedenleri ve Sonuçları” Paneli – Umut Vakfı, erişim tarihi Nisan 21, 2025, http://www.umut.org.tr/-toplumumuzda-bireysel-silahlanmanin-nedenleri-ve-sonuclari-paneli/
- 6136 Sayılı Kanuna Muhalefet Suçu Nedir? – Ekin Hukuk, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://www.ekinhukuk.com.tr/6136-sayili-kanuna-muhalefet/
- Silah Ticareti ve Kaçakçılığı Suçu Cezası – Avukat Baran Doğan, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://barandogan.av.tr/blog/ceza-hukuku/silah-kacakciligi-ve-ticareti-sucu-mermi-satma-sucu-cezasi.html
- 6136 Sayılı Kanuna Muhalefet 2025 – Mıhcı Hukuk Bürosu, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://mihci.av.tr/6136-sayili-kanuna-muhalefet/
- Ruhsatsız Silah, Bıçak, Mermi Bulundurma veya Taşıma Suçu – Avukat Baran Doğan, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://barandogan.av.tr/blog/ceza-hukuku/ruhsatsiz-silah-mermi-bicak-bulundurma-tasima-satin-alma-sucu-6136-sayili-kanuna-muhalefet-sucu-cezasi.html
- T.C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü – SİLAH VE MÜHİMMAT KAÇAKÇILIĞI, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://www.egm.gov.tr/kom/organizesilahmuhimmat
- Silah Ticareti ve Kaçakçılığı Suçu Cezası – Avukat Mehmet GENÇ, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://avmehmetgenc.com/blog/silah-ticareti-ve-kacakciligi-sucu-cezasi/38
- Av. Ahmet AVŞAR – 6136 Sayılı Yasa Kapsamında Ateşli Silah Ticareti Suçu, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://www.avsarhukuk.com/blog/av-ahmet-avsar-6136-sayili-yasa-kapsaminda-atesli-silah-ticareti-sucu
- İçtihat arama: “6136 sayılı yasaya muhalefet” – LEXPERA, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://www.lexpera.com.tr/ictihat/arama?searchquery=%226136+say%C4%B1l%C4%B1+yasaya+muhalefet%22
- Silah Kaçakçılığı ve Ticareti Suçu | Kulaçoğlu Hukuk Bürosu, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://kulacoglu.av.tr/silah-kacakciligi-ve-ticareti-sucu/
- SİLAH TİCARETİ VEYA SİLAH KAÇAKÇILIĞI SUÇU – Hukuki Haber, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://www.hukukihaber.net/silah-ticareti-veya-silah-kacakciligi-sucu-gulistan-zencir
- RUHSATSIZ OTOMATİK SİLAH BULUNDURMA FİİLİ (VAHİM ATEŞLİ SİLAHLAR: KALEŞNİKOF, G-3 VS.) – Eteyse Hukuk Bürosu, erişim tarihi Nisan 21, 2025, http://eteysehukuk.com/2024/04/09/ruhsatsiz-otomatik-silah-bulundurma-fiili-vahim-atesli-silahlar-kalesnikof-g-3-vs/
- Yargıtay Ceza Genel Kurulu 2012/324 Esas 2012/261 Karar – Kararcı, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://kararci.com/yargitay/03-07-2012/ceza-genel-kurulu/2012-324/2012-261
- Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2015/11667 Esas 2015/21792 Karar – Yargıtay Kararları, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://www.fullegal.com/karar-arama/yargitay-kararlari/yargitay-8-ceza-dairesi-201511667-esas-201521-9927503
- Ankara’da Silah Fabrikasına Operasyon! Nihat Uludağ’dan Çarpıcı Açıklama: “Bizi Dehşete Düşürdü…” – YouTube, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://www.youtube.com/watch?v=EAMVJ_58mCg
- Silah Ticareti ve Kaçakçılığı Suçu – ŞEN HUKUK BÜROSU, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://www.buraksenhukuk.com/makalelerimiz/silah-ticareti-sucu
- İstanbul’da sosyal medya yoluyla kaçak silah ticareti yaptıkları iddiasıyla 55 zanlı yakalandı, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://www.aa.com.tr/tr/gundem/istanbulda-sosyal-medya-yoluyla-kacak-silah-ticareti-yaptiklari-iddiasiyla-55-zanli-yakalandi/3411607
- Silah Kaçakçılığı Ve Silah Ticareti Suçu | 2024 – Burak Temizer Hukuk, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://temizerhukuk.com/silah-kacakciligi-sucu/
- Silah Ticareti ve Kaçakçılığı Suçu Cezası – AHD Durak Hukuk Bürosu, erişim tarihi Nisan 21, 2025, https://www.ahddurakhukuk.com/ceza-hukuku/silah-ticareti-ve-kacakciligi-sucu-cezasi/