Günümüzde trafik kazaları ne yazık ki sıkça karşılaşılan durumlar arasında yer almaktadır. Bu kazalarda araçlar genellikle maddi hasar görmekte ve sürücüler, araçlarının onarım masraflarının karşılanması konusunda endişeye kapılabiliyorlar. Peki, kaza sonrası aracınızın tamir masrafları aracın piyasa değerini aşıyorsa ne olur? İşte bu noktada “Araç Hasar Farkı Tazminatı” devreye girer. (Hasar Farkı)
Araç Hasar Farkı Tazminatı Nedir?
Bir trafik kazası sonrasında, hasar gören aracınızın onarımı için gereken ücret, aracın piyasa değerini aştığında, aradaki bu farka “hasar farkı bedeli” denir1. Örneğin, aracınızın onarımı için 100.000 TL gerekliyse fakat aracınızın piyasa değeri 80.000 TL ise, aradaki 20.000 TL’lik fark hasar farkı tazminatı olarak sigorta şirketinden talep edilebilir. Bu tazminat türü, hasar gören aracın trafik sigortası kapsamındadır ve sigorta şirketinin “gerçek zarar” ilkesi gereği karşılaması gereken bir sorumluluktur2. Sigorta şirketleri, anlaşmalı servislerle çalışsa dahi, onarımların layıkıyla yapılmamasından veya eksikliklerden sorumludur3.
Hasar farkı tazminatı hukuki metinlerde ve uygulamada farklı şekillerde de karşınıza çıkabilir:
- Araç Hasar Tazminatı
- Bakiye Hasar Tazminatı
- Hasar Fark Bedeli
- Hasar Farkı Tazminatı
- Hasar Fark Bedeli Tazminatı
- Eksik Hasar Bedeli
- Eksik Hasar Tazminatı 2
Pert Farkı
“Pert Farkı”, onarımı ekonomik olarak mümkün olmayan veya onarım maliyetinin aracın değerini aştığı durumlarda, yani araç perte çıktığında, sigorta şirketinin ödediği pert bedeli ile aracın gerçek değeri arasındaki farkı ifade eder4. Bu durumda da araç sahibi, eksik kalan bedeli “pert farkı tazminatı” olarak talep edebilir.
Yargıtay Kararları Işığında Araç Hasar Farkı Tazminatı
Yargıtay, araç hasar farkı tazminatı konusunda pek çok emsal teşkil eden karar vermiştir. Bu kararlar, sigorta şirketlerinin sorumluluklarını ve araç sahiplerinin haklarını belirlemede önemli bir rol oynar.
Örneğin, bir Yargıtay kararında, aracın pert olması durumunda sigorta şirketinin, aracın hurdasını davacıya bırakmak suretiyle, ikinci el piyasa değerinden sovtaj değerini düşerek kalan miktarı ödemesi gerektiği vurgulanmıştır5. Bir başka kararda ise, sigorta şirketinin anlaşmalı servislerle çalışmasının, onarım eksikliklerine ilişkin sorumluluğunu ortadan kaldırmadığı belirtilmiştir3.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2018/17-138 sayılı kararında da benzer bir durum ele alınmıştır. Kararda, aracın pert olduğu durumlarda, sigorta şirketinin sadece sovtaj bedelini ödeyerek sorumluluktan kurtulamayacağı, aracın ikinci el piyasa değerinden sovtaj değeri düşüldükten sonra kalan bakiyenin davacıya ödenmesi gerektiği ifade edilmiştir5.
Yargıtay kararları, araç hasar farkı tazminatı davalarında emsal teşkil ederek, mahkemelerin karar verme süreçlerine yol gösterir. Bu nedenle, tazminat talebinde bulunmadan önce Yargıtay kararlarını incelemek ve bir avukattan hukuki destek almak, davanızın başarılı sonuçlanması açısından büyük önem taşır.
Araç Hasar Farkı Tazminatını Kimler Talep Edebilir?
Araç hasar farkı tazminatı, trafik kazasında zarar gören aracın sahibi veya aracın sigortalı kişisi tarafından talep edilebilir6. Tazminat talebinde bulunabilmek için aşağıdaki koşulların sağlanması gerekir: 7
- Aracın onarımı, muadil, logosuz eşdeğer orijinal veya çıkma parçalarla yapılmış olmalıdır.
- Değiştirilmesi gereken bir parçanın onarılmış olmaması gerekir.
- Kazadan itibaren iki yıl geçmemiş olmalıdır.
- Yapılan onarım, hasar ekspertiz raporunda belirtilmiş olmalıdır.
Pert farkı tazminatı ise, aracınıza pert işlemi uygulandığında sigorta şirketinin ödediği tazminatın düşük olduğunu düşünüyorsanız talep edilebilir8. Ancak perte çıkan araçlar için değer kaybı tazminatı talep edilemeyecektir8.
Araç Hasar Farkı Tazminatı Nereden Talep Edilmelidir?
Araç hasar farkı tazminatı talebinde bulunmak için öncelikle sigorta şirketine başvurmanız gerekmektedir9. Sigorta şirketinin tazminat talebinizi reddetmesi veya yeterli tazminatı ödememesi durumunda ise Asliye Ticaret Mahkemesi’nde dava açabilirsiniz8.
Sigorta Tahkim Komisyonu
Mahkemeye başvurmadan önce, Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurma seçeneğiniz de bulunmaktadır10. Sigorta Tahkim Komisyonu, sigorta şirketleri ile sigortalılar arasındaki uyuşmazlıkları çözmek için kurulan bir kuruluştur. Komisyona başvurabilmek için sigorta şirketine gerekli başvuruları yapmış ve talebinizin kısmen veya tamamen reddedilmiş olması gerekmektedir.
Tazminat davası açmadan önce bir avukattan hukuki destek almak, hak kaybını önlemek ve süreci doğru yönetmek açısından önemlidir11.
Araç Hasar Farkı Tazminatı Nasıl Talep Edilir?
Araç hasar farkı tazminatı talebinde bulunmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- Kazanın bildirilmesi: Trafik kazası sonrası, en kısa sürede sigorta şirketine kaza bildiriminde bulunmalısınız.
- Ekspertiz raporu: Sigorta şirketi, aracın hasarını tespit etmek için bir eksper görevlendirir. Eksper, aracın maddi hasarını ve işçilik bedellerini belirleyerek bir ekspertiz raporu hazırlar9.
- Onarım: Araç, sigorta şirketinin anlaşmalı olduğu veya sizin tercih ettiğiniz bir serviste onarılır. Bu aşamada, onarımda kullanılan parçaların orijinal olup olmadığını ve yapılan işlemlerin detaylı bir şekilde faturada belirtildiğinden emin olmanız çok önemlidir. 7
- Hasar farkı hesaplaması: Hasar farkı, orijinal parça ile yan sanayi veya eşdeğer parça arasındaki fiyat farkı dikkate alınarak hesaplanır. Bu hesaplama, alanında uzman bilirkişiler tarafından yapılır12.
- Tazminat talebi: Hasar farkı hesaplandıktan sonra, sigorta şirketine yazılı bir dilekçe ile tazminat talebinde bulunulur. Dilekçede, kaza bilgileri, onarım masrafları, hasar farkı hesaplaması ve talep edilen tazminat miktarı belirtilmelidir. Dilekçenizin bir kopyasını saklamayı ve sigorta şirketi ile tüm yazışmalarınızı kayıt altına almayı unutmayın.
- Dava açılması: Sigorta şirketinin tazminat talebinizi reddetmesi veya yeterli tazminatı ödememesi durumunda, Asliye Ticaret Mahkemesi’nde dava açılabilir.
Araç Hasar Farkı Tazminatı Hakkında Bilmeniz Gerekenler
- Tazminat miktarı: Hasar farkı tazminatı, orijinal parça ile yan sanayi veya eşdeğer parça arasındaki fiyat farkını kapsar12.
- Değer kaybı hesaplaması: Aracın değer kaybı, aracın kaza öncesi değeri ile kaza sonrası değeri arasındaki farktır. Değer kaybı hesaplaması, aracın yaşı, kilometresi ve hasar durumu gibi faktörler göz önünde bulundurularak yapılır13.
Aşağıdaki tabloda, aracın kilometresi baz alınarak değer kaybı hesaplamasında kullanılan katsayılar gösterilmiştir:
| Kullanılmışlık Düzeyi (Km) | Katsayı |
|---|---|
| 0 – 14.999 | 0.90 |
| 15.000 – 29.999 | 0.80 |
| 30.000 – 44.999 | 0.60 |
| 45.000 – 59.999 | 0.40 |
| 60.000 – 74.999 | 0.30 |
| 75.000 – 149.999 | 0.20 |
| 150.000 ve üzeri | 0.10 |
Hasar onarım bedeli 0,00TL – 2.000,00TL arası ise değer kaybı 0 – 2.000 TL (Hasar Onarım Bedeli Kadar) olacaktır13.
- Zaman aşımı: Değer kaybı tazminatı davası, kazaya sebep olan tarafın tespit edilmesinin ardından iki yıl içerisinde açılabilir14. Zarar gören, zararı ve tazminatı ödemekle yükümlü olanı öğrendiği tarihten itibaren iki yıl ve her halükarda haksız fiilin işlendiği tarihten itibaren on yıl içinde dava açmalıdır15. Zaman aşımı süresi geçtikten sonra dava açılırsa, karşı taraf zamanaşımı itirazında bulunabilir ve tazminat talebi reddedilebilir16.
Sigorta Şirketine Araç Hasar Farkı Tazminatı Başvuru Dilekçesi Örneği
[Sigorta Şirketi Adı]
[Sigorta Şirketi Adresi]
Konu: Araç Hasar Farkı Tazminatı Talebi
[Poliçe No]: [Poliçe numaranızı yazın]
: [Kazanın tarihini yazın]
[Araç Plakası]: [Aracınızın plakasını yazın]
Değerli [Sigorta Şirketi Adı],
\ tarihinde meydana gelen trafik kazası sonucu [araç plakası] plakalı aracımda oluşan hasarın onarımı için [servis adı] servisinde [onarım tarihi] tarihinde onarım yaptırdım.
Sigorta şirketiniz tarafından belirlenen anlaşmalı servisin, aracımın onarımında orijinal parçalar yerine yan sanayi parçalar kullanması nedeniyle, araç hasar farkı tazminatı talep ediyorum.
Ekte sunduğum belgelerde, kaza raporu, onarım faturası ve hasar farkı hesaplaması yer almaktadır.
Gereğinin yapılmasını ve talep ettiğim tazminat miktarının en kısa sürede tarafıma ödenmesini arz ederim.
Saygılarımla,
[Adınız Soyadınız]
\
[Telefon Numaranız]
[E-posta Adresiniz]
Ekler:
- Trafik Kazası Tespit Tutanağı
- Ekspertiz Raporu (Kesin Rapor)
- Onarım Faturası
- Hasar Farkı Hesaplaması
Not: Bu dilekçe örneği, genel bir örnektir ve kendi durumunuza göre uyarlamanız gerekebilir17.
Sigorta Şirketinin Temerrüde Düşme Süresi ve Diğer Ayrıntılar
Sigorta şirketleri, trafik kazası sonrası tazminat ödemekle yükümlüdür. Bu yükümlülük, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve sigorta poliçesi genel şartları ile belirlenmiştir22. Sigorta şirketinin temerrüde düşme süresi, genel olarak 8 iş günüdür. 22 Yani, sigorta şirketine yapılan başvuruya rağmen 8 iş günü içerisinde tazminat ödemesi yapılmaması durumunda, sigorta şirketi temerrüde düşmüş sayılır23. Bazı durumlarda ise bu süre 15 güne kadar çıkabilir10.
Temerrüde düşen sigorta şirketine karşı icra takibi başlatılabilir veya dava açılabilir23. Faiz başlangıcı, icra takibine girişilmişse takip tarihi, dava açılmışsa dava tarihidir23.
Sigorta şirketinin temerrüde düşmesi durumunda, yasal faize hükmedilir24. Türk Ticaret Kanunu’na göre, ticari işlerde gecikme faizi oranı, kanuni faiz oranından en az %8 fazla olmalıdır25. Ayrıca, sigorta şirketinin temerrüde düşmesi ve faiz ödemesi için kusurlu olması gerekmektedir25.
Araç hasar farkı tazminatı, trafik kazalarında mağdur olan araç sahiplerinin haklarını koruyan önemli bir hukuki mekanizmadır. Sigorta şirketleri, gerçek zarar ilkesi gereği, araç sahiplerine tam ve eksiksiz tazminat ödemek zorundadır.
Bu makalede, araç hasar farkı tazminatı hakkında detaylı bilgi verilmiş, Yargıtay kararları ışığında konu açıklanmış ve tazminat talebinde bulunma süreci adım adım anlatılmıştır.
Trafik kazası sonrası haklarınızı bilmeniz ve doğru adımları atmanız çok önemlidir. Unutmayın ki;
- Sigorta şirketinin gerçek zararınızı karşılaması gerektiğini,
- Tüm iletişim ve belgeleri özenle saklamanız gerektiğini,
- Hukuki süreçlerde zaman aşımına dikkat etmeniz gerektiğini ve
- Gerektiğinde Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurabileceğinizi bilmelisiniz.
Kaza sonrası süreçte haklarınızı korumak ve mağduriyetinizi en aza indirmek için bir avukattan hukuki destek almanızı tavsiye ederiz.
Alıntılanan çalışmalar
- minvalhukuk.com, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://minvalhukuk.com/sigorta-hukuku/arac-hasar-farki-nedir-nasil-alinir/#:~:text=miktar%C4%B1%20tazmin%20edilebilir.-,Hasar%20Fark%C4%B1%20Bedeli%20Nedir%3F,g%C3%B6ren%20arac%C4%B1n%20trafik%20sigortas%C4%B1%20kapsam%C4%B1ndad%C4%B1r.
- Araç Hasar Farkı Tazminatı Avukatı – Av. Handan SAYAN ÖZGÜL, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://handansayanozgul.av.tr/arac-hasar-farki-tazminati-avukati/
- Hasar Fark Bedeli – OR Hukuk, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://or.av.tr/faaliyet-alanlari/trafik-kazasi-avukati-sigorta/hasar-fark-bedeli/
- Değer Kaybı / Hasar / Hasar Farkı Tazminatları – Arısüt Hukuk Grubu -, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://arisuthukuk.av.tr/blog/icerik/deger-kaybi-hasar-hasar-farki-tazminatlari
- YARGITAY HUKUK GENEL KURULU E. 2018/17-138, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://www.kazanci.com.tr/gunluk/hgk-2018-17-138.htm
- Araç Değer Kaybı Tazminatı Kimlerden Tazmin Edilebilir? 2025 – Mert Hukuk Bürosu, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://www.hakanmert.av.tr/arac-deger-kaybi-tazminati-nedir/
- Hasar Farkı Nedir? Nasıl Alınır? – Değer Kaybım Hasar Danışmanlık ve Çözüm Merkezi, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://degerkaybim.org/hizmetlerimiz/hasar-farki-nedir-nasil-alinir/
- Pert Farkı Tazminatı – ER Avukatlık | Hukuk Bürosu, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://er.av.tr/tr/pert-farki-tazminati
- Hasar Farkı Tazminatı – Sarıbaş & Akbaba Hukuk ve Danışmanlık, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://www.saribasakbaba.av.tr/tr/trafik-kazasi-sonucu-olusan-hasar-farki-tazminati/
- www.izmirbarosu.org.tr, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://www.izmirbarosu.org.tr/pdfdosya/mahkemeye-tahkime-basvurmadan-once-sigorta-sirketine-basvuru-zorunlulugu201942111440632.pdf
- ARAÇ DEĞER KAYBI TAZMİNATI NASIL ALINIR | Avukat Yaşar Öztürk Hukuk ve Danışmanlık Bürosu, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://www.yasarozturk.av.tr/?p=makaleler&id=379
- Değer Kaybı ve Hasar Farkı Mağduriyetinizi Giderin, Haklarınızı Koruyun!, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://www.hamdemirhukuk.com/deger-kaybi-ve-hasar-farki-magduriyetinizi-giderin-haklarinizi-koruyun/
- Araç Değer Kaybı Hesaplama 2025 , Değer Kaybı Hesaplama – Tahancı Hukuk Bürosu, Ankara, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://www.tahanci.av.tr/arac-deger-kaybi-hesaplama/
- Değer Kaybı Zaman Aşımı 2025 – Avukat Çiğdem Altuntaş, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://altuntas.av.tr/deger-kaybi-zaman-asimi/
- Değer Kaybı Zamanaşımı – İzmir Avukat Merve Kolman, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://mervekolman.av.tr/deger-kaybi-zamanasimi/
- Araç Değer Kaybı Zamanaşımı 2024 | değer kaybı zaman aşımı – Mert Hukuk Bürosu, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://www.hakanmert.av.tr/arac-deger-kaybi-zamanasimi/
- ARAÇ DEĞER KAYBI BAŞVURU DİLEKÇESİ – Hukuk Bürosu| Av. Üzeyir AHISKALI, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://www.ahiskali.tr/post/ara%C3%A7-de%C4%9Fer-kaybi-ba%C5%9Fvuru-di-lek%C3%A7esi
- sigorta şirketine hasar farkı tazmintı başvuru dilekçesi.docx – Dilekçe örnekleri – Avevrak.com, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://avevrak.com/sigorta-sirketine-hasar-farki-tazminti-basvuru-dilekcesi/
- hasar farkı dava dilekçesi.docx – Dilekçe örnekleri – Avevrak.com, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://avevrak.com/hasar-farki-dava-dilekcesi/
- Araç Değer Kaybı Başvuru Dilekçesi | Alokaza, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://alokaza.com/arac-deger-kaybi-dilekcesi.html
- Araç Hasar Bedeli Başvuru Dilekçe Örneği – Minval Hukuk, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://minvalhukuk.com/dilekcelerimiz/arac-hasar-bedeli-basvuru-dilekce-ornegi/
- Sigorta Tazminatında Temerrüt Faizi – Jurix, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://www.jurix.com.tr/article/14778?u=0&c=0
- SİGORTACININ TEMERRÜDÜ VE FAİZ BAŞLANGICI HAKKINDA YARGITAY KARARLARI, erişim tarihi Ocak 17, 2025, http://www.tazminathukuku.com/yargitay-kararlari/sigortacinin-temerrudu-ve-faiz-baslangici-hakkinda-yargitay-kararlari.htm
- SİGORTACIYA KARŞI DAVALARDA FAİZ BAŞLANGICI – Tazminat Hukuku, erişim tarihi Ocak 17, 2025, http://www.tazminathukuku.com/yargitay-kararlari/sigortaciya-karsi-davalarda-faiz-baslangici.htm
- Mal ve Hizmet Tedarikinde Geç Ödemenin Sonuçları | Erdem&Erdem, erişim tarihi Ocak 17, 2025, https://www.erdem-erdem.av.tr/bilgi-bankasi/mal-ve-hizmet-tedarikinde-gec-odemenin-sonuclari
